آنهایی که از جاده آستارا – اردبیل سفر کرده‌اند گردنه حیران را خوب به یاد دارند. گردنه‌ای مرتفع، خطرناک و مه‌آلود که انسان را حیرت‌زده میکند. شاید شما هم فکر می‌کنید نام حیران از حیرت‌زدگی نشات می‌گیرد اما در واقع اینطور نیست. برای فهمیدن ریشه اسم حیران و نکات جالبی درباره جاهای دیدنی گردنه حیران و اطرافش در ادامه همراه ما باشید.
از نظر خیلی‌ها گردنه حیران فقط یک جاده زیبا است و شاید بعضی‌ها در یک روز مه‌آلود و بارانی از آن رد شده‌اند و از دیدنی‌های آن خبر ندارند.
پس اول برویم سراغ آشنایی با حیران بعد چرخی بزنیم در اطرافش ببینیم چه چیزهایی دارد.
گردنه حیران کجاست؟
گردنه حیران بخشی از جاده آستارا به اردبیل و محل اتصال جلگه گیلان به کوهستان است. نام حیران از روستایی که وسط این گردنه قرار دارد گرفته شده. اکثر ساکنان کوهستان آستارا تالش هستند و نام حیران هم ریشه در این زبان دارد. «هیر» در زبان تالشی به معنی ابر و مه است. هیران یعنی محلی که مه‌آلود است.
این نام از زمان قدیم به منطقه‌ای روستایی گفته می‌شد و بعدها با کشیدن جاده در کنار روستا و حفر تونلی در مسیر آن، نام حیران روی جاده و تونل ماند.
حالا روستای حیران بخشی از گردنه است و ویلاسازی در آن رونق گرفته است.
منطقه حیران از یک سو مشرف به کوه‌هایی است که پوشیده از جنگل‌های انبوه‌است و از سوی دیگر مشرف به دره‌ای نه چندان عمیق است که از میان آن رود آستارا، آقچای عبور میکند که این رود مرز ایران و کشور آذربایجان را تعیین میکند.
سفر در جاده حیران یک خاطره به یاد ماندنی است. درست از کنار مرز ایران و آذربایجان رانندگی می‌کنید؛ یک طرف جاده جنگلی و یک طرف کوهستانی با شیب تند است.
اگر فرصت کافی داشتید پس دیدنی‌هایی را که در قسمت بعد معرفی می‌کنیم نباید از دست دهید.
دیدنی‌ها و جاذبه‌های گردشگری گردنه حیران
با توجه به طبیعت زیبا و هوای خنک گردنه حیران در نیمه اول سال، حیران به یک کمطقه توریستی و تفریحی تبدیل شده است. حالا دیگر حیران یک جاده ساده نیست و مسافران می‌توانند آنجا توقف کنند و از امکانات استفاده کنند.
تله‌کابین حیران
تله‌کابین یران چند سالی است که افتتاح شده و دارای ۳۰ کابین ۶ نفره معمولی و ۳ کابین ویژه است. هر چند طول تله‌کابین حیران زیاد نیست اما اختلاف ارتفاع زیاد آن را جذاب کرده است.
ایستگاه تله‌کابین تقریبا در وسط‌های گردنه حیران است. تله‌کابین بخشی از یک مجموعه تفریحی خصوصی است که هتل و رستوران حیران بخش‌های دیگر آن هستند.
سورتمه، زیپ‌لاین و کارتینگ
در ایستگاه پایینی تله‌کابین یک سورتمه مارپیچ ساخته شده که از میان درختان و در ارتفاع بالا حرکت میکند. سورتمه سواری هیجان زیادی دارد که نوجوان‌ها و جوان‌ها عاشقش هستند.
اگر جرئت کافی داشته باشید به شما زیپ‌لاین حیران را پیشنهاد می‌کنیم. آویزان شدن از یک کابل و حرکت با سرعت بالا کار هرکسی نیست به ویژه در منظره هولناک حیران.
کمی آنطرف‌تر پیست کارتینگ حیران قرار دارد که پیچ‌های تند آن رانندگی شما را به چالش می‌کشد. البته خود جاده حیران کم از کارتینگ ندارد.
رستوران‌ها و کافه VIP
رستوران در ایستگاه بالایی تله‌کابین است. البته از جاده فرعی خاکی که قبل از تونل از جاده اصلی جدا میشود هم می‌توانید به رستوران بروید.
جالب‌ترین بخش ایستگاه بالایی کافی‌شاپ آن است. سازه‌ای دایره‌ای شکل که پنجره تمام‌نمای آن به سمت حیران است. اگر در زمان مناسب سفر کنید، نشستن در این کافه مثل سوار شدن روی ابرها است.
جنگل فندقلو
جنگل فندقلو درست در چند کیلومتری گردنه حیران قراردارد. هر مسافری که به حیران یا فندقلو سفر میکند امکان ندارد بدون بازدید از دیگری منطقه را ترک کند. این دو جاذبه گردشگری مکمل هم هستند.
فندقلو نام منطقه‌ای جنگلی – مرتعی در کنار گردنه حیران است که به خاطر وجود درختان فندق به این نام مشهور شده است.
جنگل فندقلو یک نقطه استراحت و کمپینگ تابستانی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت است. زمین‌ها کم‌شیب سراسر سبز و گل‌های بابونه‌ای که بوی آن زنبورها را به فندقلو می‌کشاند یک منظره بی‌مثال در ایران است.
در مقاله معرفی و راهنمای سفر به فندقلو مفصل درباره آن صحبت کردیم اما به طور خلاصه آنچه در فندقلو می‌توانید تجربه کنید را فهرست کردیم:
- کمپ گردشگری فندقلو با امکانات اسکان
- دشت گل‌های بابونه
- مرکز تکثیر و حفاظت گوزن‌های بومی
- چشمه آبگرم مشه سویی
- پیست اسکی روی چمن
آب و هوا و بهترین زمان سفر به گردنه حیران
گردنه حیران آب و هوایی همیشه متغیر دارد و حتی در آرام‌ترین روزهای فصل تابستان امکان دارد هوای گردنه حیران نامتعادل و حتی بارانی باشد.
هوای مه‌آلود گردنه حیران مثل بیشتر دامنه‌های شمالی کوهستان مرزی گیلان، ناشی از رطوبت بالای هوا در جلگه و برخورد آن با هوای خشک و معمولا سرد جنوبی است.
اگر از سمت اردبیل به حیران سفر می‌کنید، امکان دار بعد از تونل با آب و هوایی کاملا متفاوت با قبل از تونل مواجه شوید. از هوایی خشک و آفتابی ناگهان وارد هوایی مرطوب و مه‌آلود می‌شوسد.
با اینحال، فصل بهار و تابستان حیران طرفدار بیشتری دارد. حیران در پاییز و زمستان مسدود نمی‌شود اما به دلیل از رونق افتادن سفرهای تفریحی و سرد شدن هوا، بیشتر کسب‌و‌کارهای گردشگری تعطیل می‌شوند.
پیشنهاد می‌کنیم قبل از سفر آب و هوای هر دو شهر اردبیل و آستارا را بررسی کنید تا مطمئن شوید سفرتان در گردنه حیران بدون دغدغه خواهد بود.
آیا سفر به مقصد حیران ارزشش را دارد؟
اگر دنبال یک جواب منصفانه برای این سوال هستید، جواب ما بله است اما به شرط این که در زمان مناسب سفر کنید.
حیران و جنگل فندقلو دو جاذبه‌گردشگری مکمل هم هستند. با این حال شاید برای برخی افراد در این حد جالب نباشد که بیش از یک روز برای آن وقت بگذارند پس پیشنهاد می‌کنیم بازدید از این دو منطقه را حتما در برنامه سفرتان به گیلان یا اردبیل قرار دهید.
اگر آستارا به استان اردبیل (طبق تقسیمات کشوری قبل از سال 1339) الحاق بشود چند برابر الان پیشرفت میکند و چون تنها بندر اردبیل میشود، حتماً به منطقه آزاد تبدیل تبدیل خواهد شد… به امید پیشرفت آستارا