بام قشم جایی به بلندای مریخ جنوب ایران
آشنایی با بام قشم و دیدنی‌های مختلف آن
قشم جزیره‌ای است که برای شگفت‌زده کردن فرزندان بشر خلق شده! وقتی می‌شنوم که دوستانم تنها درباره خرید از قشم با قیمت ارزان‌تر از سایر شهرهای کشور صحبت می‌کنند و فقط به این خاطر سفر به قشم را دوست دارند، دلم می‌خواهد وب‌سایت علی‌بابا را برایشان باز کنم و هرآنچه تاکنون درباره قشم نوشته شده است را نشانشان دهم! راستش را بخواهید در مخیلاتم نمی‌گنجد که کسی به قشم برود اما بام قشم، دره مجسمه‌ها، غار نمکی، سواحل، جنگل‌های حرا، بام قشم و هزار جاذبه دیگر قشم را نبیند. البته نباید جذابیت مراکز خرید قشم و مردمان این شهر را نادیده گرفت و حتما باید یک الی دو روز از مسافرت را در مراکز خرید سپری کرد!
بام جزیره قشم جزو آن دسته از جاهای دیدنی قشم است که زمین، آسمان و دریایش دیدنی است و به قول مولانا «هر طرفی که بنگری ملک وی است و کوی او». در این مقاله از مجله گردشگری علی‌بابا بلند قامت‌ترین جاهای دیدنی قشم را ارائه می‌دهیم.
بام قشم در غرب جزیره و ۱۳ کیلومتری مرکز جزیره قشم واقع شده است.
این منطقه یک جاذبه طبیعی است و امکانات رفاهی زیادی در آن وجود ندارد.
فصل‌های بهار و تابستان و زمانی نزدیک به طلوع یا غروب خورشید.
وقتی به بام قشم می‌روید…
بگذارید در ابتدا یک دیدگاه کلی درباره این منطقه به شما بدهم تا بدانید به کجا می‌روید، چه می‌بینید و اصلا چرا باید از بام بازدید کنید؟ به هرحال باید دلیل موجهی وجود داشته باشد که انسان را متقاعد کند از پاساژهای پر زرق و برق دست بکشد و به دل کویر بزند!
بام قشم یکی از قسمت‌های ژئوپارک قشم است که تحت حمایت یونسکو قرار دارد. این منطقه به منظور رونق گردشگری در منطقه قشم و آموزش همزیستی با طبیعت پیدا کرده و بخشی از جاهای دیدنی قشم را در بر می‌گیرد. ژئوپارک‌ها نوعی منطقه حفاظت شده هستند که بازدید از آن‌ها آزاد است.
ژئوپارک‌ها به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که به هر بخش ژئوسایت می‌گویند، به عنوان مثال بام جزیره یک ژئوسایت است یا دره مجسمه ها ژئوسایت دیگری در این پارک است. جزیره قشم ۲۵ ژئوسایت دارد، بنابراین می‌توانید در یک روز ۲۵ مورد از جاهای دیدنی قشم را ببینید.
بام قشم به سواحل شمالی خلیج فارس، دره مجسمه‌ها و جنگل حرا اشراف دارد. همچنین آسمان آن در شب پرستاره و در روز صاف و آبی است (البته اگر هوا ابری نباشد). خلاصه آنکه با رفتن به ژئوپارک قشم تا دلتان بخواهد، دیدنی وجود دارد و چشمتان روشن می‌شود!
از تاریخچه بام قشم چه می‌دانید؟
بام جزیره قشم قدیمی‌تر از چیزی است که فکر می‌کنیم. اطلاعات باستان‌شناسان نشان می‌دهند که قدمت صخره‌ها و کوه‌های این منطقه به بیش از دو میلیون سال پیش برمی‌گردد و به مرور زمان با پس رفتن دریا ایجاد شده است. آن‌ها تخمین می‌زنند که انسان‌ها از عصر آهن تاکنون در این منطقه حضور داشته‌اند. حتی منطقه ژئوپارک قشم روزگاری محل زندگی نئاندرتال‌ها (نخستین‌سانان) بوده است. نئاندرتال‌ها نسل قبل از انسان هوشمند هستند و مدتی بعد از به وجود آمدن نسل انسان‌های هوشمند، منقرض شدند.
شواهد مبتنی بر زندگی انسان هوشمند هم در این منطقه وجود دارد و در بازه‌های زمانی مختلف آثاری از گروه‌هایی که در بام قشم و محدوده اطراف آن زندگی می‌کردند، دیده می‌شود، مثلا باستان‌شناسان ظروف سفالی کشف کرده‌اند که قدمت آن‌ها به دوران پیش از اسلام برمی‌گردد.
در منطقه بام و ژئوپارک، یک آب‌انبار هم وجود دارد که برای ذخیره آب باران ساخته شده است، قدمت دقیق آن مشخص نیست و اکنون در اکثر فصل‌های سال خشک است.
نگاهی به ویژگی‌های طبیعی بام
بافت بام جزیره قشم مرا به یاد مستندهایی می‌اندازد که از سیاره مریخ دیده‌ام. بعضی از کوه‌ها صخره‌ای و سنگی هستند و برخی از شن و ماسه‌سنگ تشکیل شده‌اند. دامنه ارتفاعات از جنس خاک سیلت (نوعی خاک شبیه به رس) و مارن (خاکی که بدنه کوه‌ها را تشکیل می‌دهد) است.
هرچه بیشتر به ارتفاعات بام قشم نزدیک می‌شوید، خاک آهکی‌تر و نرم‌تر می‌شود و اگر به آن دست بزنید، احساسی شبیه به لمس آرد را تجربه می‌کنید. در بخشی از این منطقه درختان متراکم کویری قرار دارند و گیاهانی که در منطقه گرم و خشک رشد می‌کنند، سطح خاک را پوشانده‌اند. در برخی دیگر از مناطق هم هیچ‌گونه بافت گیاهی وجود ندارد و خاک و شن و صخره دور تا دور شما را فرا گرفته است.
آب و هوای جنوب کشور آن‌قدر مشهور است که همه می‌دانند اگر تابستان به این منطقه بروند، فقط باید در هتل و جلوی کولر بنشینند و تا آفتاب غروب نکرده باشد، نمی‌توانند یک قدم هم از اقامتگاهشان دور شوند. بام قشم و سایر جاهای دیدنی قشم هم از این قاعده مستثنی نیست. آن روی سکه آب و هوای جنوب، در فصل‌های سرد سال (از اواسط مهر تا اواخر فروردین) خودش را نشان می‌دهد. هوایی خنک و مطبوع که حس طبیعت‌گردی، خرید، پیاده‌روی و هر احساسی که در سفر به آن نیاز دارید را بیدار می‌کند!
حیات وحش قشم هم تنوع بسیاری دارد، در سواحل آن گونه‌های آبزی و دو زیست زندگی می‌کنند و در محدوده جزیره هم گونه‌های مختلف خزندگان و پستانداران وجود دارند. غزال ایرانی گونه جانوری منحصر به فرد این منطقه است که اگر خوش‌شانس باشید، آن را می‌بینید.
چرا جاذبه‌های بام قشم برای گردشگران جذاب است؟
یکی از اتفاقاتی که مرا نسبت به بازدید از یک جای دیدنی دلسرد می‌کند، این است که دقیقا ندانم باید انتظار چه چیزی را داشته باشم. بالاخره برای هر کاری باید یک چرایی داشته باشیم تا آن را انجام دهیم، حتی اگر تفریح و دیدن یک جاذبه گردشگری باشد.
جاذبه‌های بام جزیره قشم جزو جاذبه‌های آرامش‌بخش هستند و در این فضا کم‌تر بویی از هیجان و آدرنالین به هیجان می‌رسد؛ البته اگر دیدن خزنده‌ها شما را به وجد می‌آورد، می‌توان کمی هم هیجان را چاشنی این آرامش کرد. در ادامه کمی جزئی‌تر جاذبه‌های دیدنی بام را بررسی می‌کنیم تا برای بازدید از این ژئوسایت دلیل خوبی داشته باشید.
آب انبار بام قشم، خانه‌ای برای باران
چاه‌ها و آب انبارها جزو جاهای دیدنی قشم هستند و در نقاط مختلف این جزیره قرار دارند. آب انبارها معماری جذابی دارند و من همیشه به خلاقیت سازندگان آن‌ها فکر می‌کنم. آب انبارهایی که آب داشته باشند، جذاب‌ترند، چون می‌توانیم دستی در آب ببریم و صورتی بشوییم و طراوت و تازگی آب انبار را برداریم. البته این کار را در همه آب انبارها نمی‌توان انجام داد، اول باید تمیزی آب را بررسی کرد و بعد از آن هم باید مطمئن شد جانوری در آن زندگی نمی‌کند!
آب انبار بام به نام آب انبار بی‌بی هم شناخته می‌شود و علت این نام‌گذاری این است که بانوی خیری به نام صوغیه در سال ۱۲۰۲ دستور ساخت این آب انبار را صادر کرده است. صوغیه همسر شیخ عبدلله حاکم منطقه در آن زمان بوده است. این آب انبار معماری جالبی دارد و برای جمع کردن آب باران ساخته شده و هنوز هم برخی از مردم منطقه از آن استفاده می‌کنند. جالب است بدانید که داخل آب انبار مخزنی تعبیه شده که آب را تمیز نگه می‌دارد.
روستای کلات کشتار، روستایی با داستانی مرموز
کلات کشتار قشم روستایی در این منطقه است که البته الان چیزی جز بناهای ویران از آن باقی نمانده است. در میان این بناها اتاقک‌ها، یک حفره بزرگ شبیه به غار و چند حلقه چاه هم دیده می‌شود. روایت‌های مختلفی درباره این روستا وجود دارد که توصیه می‌کنم حتما از مردم محلی بخواهید داستان آن را برایتان تعریف کنند.
داستان از این قرار است که مردم روستای طبل برای امنیت بیشتر روستایی را در ارتفاعات بام قشم ساختند تا از حمله دشمنان در امان باشند. در ویرانه‌هایی که باقی مانده می‌توانید آثار خانه‌های مسکونی و اتاقک‌های نگهبانی را می‌بینید.
حتی مردم محلی می‌گویند غاری که در روستا قرار دارد، راه فراری بوده که مردم از آن برای خروج از روستا در مواقع ضروری استفاده می‌کردند. تلخی ماجرا از آنجایی آغاز شد که به دلیلی که تاکنون مشخص نشده، روستا و اهالی آن نابود شدند. از آنجایی که هنوز باستان‌شناسی در این منطقه تحقیقات انجام نداده، علت مشخصی برای نابودی این روستا ارائه نشده است.
چشم‌انداز زیبای بام
نوشتن درباره تمام احساسی که در بام قشم تجربه می‌کنید، کار ساده‌ای نیست. بام قشم جزو آن جاهایی است که وقتی بر ارتفاعات آن می‌ایستید دلتان می‌خواهد به لبه پرتگاه بروید، چشمانتان را ببندید و از ته دل فریاد بزنید. دستانتان را باز کنید و جهان را در آغوش بگیرید، نفس عمیق بکشید و تمام خستگی‌ها و ناراحتی‌ها را به نسیم ملایمی بسپارید که صورتتان را نوازش می‌کند.
می‌توانید یک گوشه بنشینید و به دریا و ساحل خیره شوید. بعد از آن کمی جابه‌جا شوید و جایی بنشینید که چشم‌انداز روبه‌رویتان دره مجسمه‌ها باشد و در خیال خودتان شکل‌های جدیدی برای صخره‌های دره در نظر بگیرید. بعد از آن می‌توانید باز هم جابه‌جا شوید و رو به کویر بنشینید یا خانه‌های قدیمی روستا را تماشا کنید.
چشم‌انداز جنگل حرا هم یکی از انتخاب‌های دیگری است که می‌توانید برای تماشا انتخاب کنید. انگار در مقابل یک تلویزیون واقعی قرار دارید و با چند قدم جابه‌جا شدن می‌توانید انتخاب کنید که مشغول تماشای کدام شبکه باشید.
خلاصه آنکه در بام جزیره قشم منظره برای دیدن زیاد است و ساخته شده برای آنکه بنشینید، زانوهایتان را بغل کنید و به هرچیز فکر کردنی، فکر کنید. البته یک منظره دیگر هم وجود دارد که برای دیدن آن کمی باید سرتان را بالا بگیرید، کم‌لطفی است اگر آسمان زیبای بام را جزو چشم‌اندازهای آن به شمار نیاوریم.
در ارتفاعات بام قشم خبری از سایه نیست؛ به همین دلیل در ساعات میانی روز نمی‌توانید به این منطقه رفته و انتظار لذت داشته باشید! اما اگر خورشید در حال طلوع یا غروب باشد، یک منظره جدید هم به چشم اندازهای دیدنی این منطقه اضافه می‌شود.
بهترین زمان بازدید از بام قشم
پاییز و زمستان بهترین فصل‌های بازدید از قشم و بام آن هستند. زیرا شدت تابش آفتاب در این فصل‌‌ها کم‌تر و هوا هم خنک‌تر است. در ایام تعطیلات تعداد مسافرانی که به این جزیره زیبا سفر می‌کنند، بیشتر می‌شود و به همین دلیل احتمال دارد هنگام بازدید از بام گروه‌های دیگری نیز همراه شما باشند.
اگر با تور برای بازدید از ژئوپارک می‌روید، تور لیدر زمان مناسب برای بازدید را می‌داند، اما اگر قصد دارید خودتان بام را ببینید، بهتر است زمانی را انتخاب کنید که نور خورشید شدت زیادی نداشته باشد. صبح زود و عصر بهترین زمان برای بازدید از این منطقه است. البته فراموش نکنید که در این منطقه امکانات رفاهی و اقامتی وجود ندارد، بنابراین باید پیش از تاریک شدن هوا به اقامتگاهتان در روستاها یا شهر قشم بازگردید.
بام قشم کجاست؟
بام جزیره قشم در میان روستاهای طبل و سلخ و جنگل حرا قرار دارد. این منطقه با فرودگاه قشم ۲۴ کیلومتر، با اسکله ذاکری ۷۵ کیلومتر و با بندر لافت ۳۷ کیلومتر فاصله دارد. دسترسی به این منطقه با خودرو امکان‌پذیر است، اما توصیه می‌شود برای بازدید از ژئوسایت‌های مختلف ژئوپارک با یک تور قشم‌گردی همراه شوید تا هم امنیت داشته باشید و هم تمام جاهای دیدنی قشم را ببینید.
لوکیشن بام قشم روی نقشه را در ادامه قرار داده‌ایم.
بهترین مسیر دسترسی به بام
بام قشم در قسمت غربی جزیره قرار دارد و خوشبختانه در مسیر آن تابلوهای راهنما دیده می‌شود. شما هم می‌توانید به همراه تور برای بازدید از این منطقه بروید، هم می‌توانید ماشین اجاره کنید و هم می‌توانید از ماشین شخصی استفاده کنید. طی کردن این مسیر با لندی کرافت هیجان را هم چاشنی سفر می‌کند.
برای رسیدن به بام قشم از مرکز جزیره باید ۱۳ دقیقه راه طی کنید. از آنجایی که جاده‌های موجود در مسیر نام مشخصی ندارد، بهتر است مسیر را با استفاده از نرم‌افزار مسیریاب یا تابلوهای راهنما عبور کنید. در مسیر میان قشم و بام جزیره، باید از روستاهای دهخدا، سهیلی و هفت رنگو عبور کنید.
بعد از رسیدن به روستای طبل، مسیر خود را به سمت روستای سلخ ادامه دهید تا به تابلوی بام قشم برسید. بعد از آن باید حدود ۱۵ دقیقه پیاده‌روی کنید تا به منطقه‌ای برسید که تاکنون درباره آن صحبت کردیم.
وسایل و تجهیزات در سفر به بام قشم
در ژئوپارک قشم تجهیزات رفاهی وجود ندارد، به همین دلیل باید هرآنچه نیاز دارید را باید از مرکز جزیره تأمین کنید و به همراه خود ببرید. برخی از گروه‌های کویرنورد و حرفه‌ای در شب‌های گرم‌تر، شب را در منطقه بام سپری می‌کنند تا از آسمان پرستاره آن لذت ببرند. توصیه می‌شود اگر تجربه‌ای در شب‌مانی ندارید، این کار را انجام ندهید، زیرا در بام جزیره قشم کمپ و امکانات کمپینگ وجود ندارد.
در ادامه لیستی از وسایل ضروری برای بازدید از ژئوسایت‌های قشم ارائه داده‌ایم تا به عنوان یادآور از آن استفاده کنید:
- لباس خنک
- عینک آفتابی و کلاه آفتاب‌گیر
- خوراکی خشک و غذاهای کنسرو شده
- آب معدنی و آبمیوه
- کرم ضدآفتاب
- کفش مناسب راه رفتن در شن
- یک دست لباس اضافه
- زیر‌انداز
دیدنی‌های حوالی بام قشم
در حین صحبت درباره بام، به برخی از جاهای دیدنی اطراف آن اشاره کردیم. از آنجایی که بام جزیره قشم یکی از ژئوسایت‌های ژئوپارک است، پس باید انتظار ۲۴ جاذبه گردشگری در اطراف آن را داشته باشیم. در این بخش از مقاله به جذاب‌ترین دیدنی‌هایی که در اطراف بام قرار دارد، اشاره می‌کنیم.
- غار نمکدان و غار خربس قشم
- دره چاهکوه
- سد گواران
- جنگل حرا
- خلیج فارس و سواحل آن
- دره مجسمه‌ها
- دره ستارگان
- کاسه سلخ
- تنگه چاکاویر
- دشت و کوه بوخو
برخی از این جاذبه‌ها جزو ژئوسایت‌های قشم هستند و برخی دیگر خارج از منطقه ژئوپارک قرار دارند.
قشم به تنهایی جهانی با عجایب چندگانه است!
تعداد جاهای دیدنی قشم به اندازهای زیاد است که برخی از آن‌ها حتی برای محلی‌ها هم ناشناخته باقی مانده است. احتمالا زمانی که برای اولین بار به این جزیره سفر می‌کنید، تصور خواهید کرد بازدید کامل از یک جزیره کوچک زمان چندانی نیاز ندارد و می‌توانید بعد از دو یا سه روز در حالی که همه جاذبه‌ها را دیده‌اید، به خانه بازگردید! اگر از من می‌پرسید، قشم به اندازه یک هفته جاذبه برای دیدن دارد، البته اگر زمان مناسبی برای سفر انتخاب کرده باشید و در روز هم بتوانید از اقامتگاه خارج شوید.
تنوع جاذبه‌های دیدنی قشم را در مجله گردشگری علی‌بابا هم می‌توان دید. تاکنون مقالات زیادی درباره جاذبه‌های مختلف این جزیره نوشته شده، اما همچنان مشغول تحقیق درباره سایر جاذبه‌ها هستیم تا راهنمای گردشگری آن‌ها را نیز ارائه بدهیم! اگر دوست دارید قشم‌گردی کاملی را تجربه کنید، می‌توانید با تورهایی که در سایت علی بابا معرفی شده‌اند، به این جزیره سفر کنید.
