تنگه چاهکوه در قشم واقع شده و مقصد بسیاری از گردشگران به هنگام سفر به این جزیره زیباست. چاهکوه پر از صخره‌ها و تندیس‌هایی است که به‌طور طبیعی و بر اثر گذر زمان شکل گرفته‌اند. فرسایش ناشی از باد و باران در طی میلیون‌ها سال، تنگه چاهکوه را پدید آورده است. این تنگه یکی از عجایب هفتگانه در ژئوپارک جزیره قشم محسوب می‌شود و دیدار از آن ضروری است. اگر قصد دارید تا به‌زودی به قشم سفر کنید، با علی بابا همراه شوید تا تمامی اطلاعات ضروری برای دیدار از تنگه چاهکوه را قشم به‌دست آورید.
چاهکوه کجاست و چگونه خود را به آنجا برسانیم؟
تنگه چاهکوه یکی از دره‌های شگفت‌انگیز در جزیره قشم است که بر اثر فرسایش سنگ‌های رسوبی پدید آمده است. این تنگه در بخش شهاب از توابع شهرستان قشم قرار دارد و عمق آن به ۱۰۰ متر می‌رسد. تنگه چاهکوه قشم در ۷۰ کیلومتری این شهر واقع شده و در مجاورت روستای چاهوی شرقی قرار دارد. در واقع، تنگه چاهکوه در بخش غربی ساحل شمالی قشم است.
شما باید برای رسیدن به تنگه چاهکوه، خود را به میدان درگهان قشم برسانید و سپس وارد جاده غربی شوید. پس از اینکه ۲۰ کیلومتر از مسیر را طی کردید، به یک دوراهی به نام «دِیرستان» می‌رسید. راه خود را کج نکنید و مستقیم ادامه مسیر دهید. پس از طی ۱۱ کیلومتر دیگر، به میدانی می‌رسید که باید وارد اولین جاده از سمت راست شوید. حالا شما ۳۹ کیلومتر دیگر تا رسیدن به روستای چاهوی شرقی فاصله دارید. وقتی‌که به چاهوی شرقی رسیدید، وارد راه سمت چپ شوید و ۱.۷ کیلومتر دیگر را نیز طی کنید. به شما تبریک می‌گوییم. به تنگه چاهکوه قشم خوش آمدید.
خبر خوش این است که تمام این مسیر به‌جز دو کیلومتر انتهایی، آسفالت است و رفت‌وآمد به تنگه چاهکوه با سهولت هرچه‌تمام‌تر انجام می‌شود.
توجه: به خاطر داشته باشید که قشم تنها تاکسی و خودروهای دربستی و اجاره‌ای دارد و شما باید برای گشت‌وگذار در جزیره از خودروهای همراه با راننده یا بدون راننده استفاده کنید. البته شما می‌توانید خودروی خود را با لندینگ کرافت وارد جزیره کنید و شخصاً از زیبایی‌های قشم لذت ببرید.
مناسب‌ترین زمان برای بازدید از تنگه چاهکوه
ازآنجایی‌که قشم در مناطق جنوبی و گرمسیری ایران واقع شده، توصیه می‌کنیم که در فصول پاییز و زمستان از تنگه چاهکوه دیدن کنید. اگر قصد دارید تا در فصل بهار به قشم سفر کنید، حتما این کار را تا قبل از گرم‌شدن هوا و اواسط اردیبهشت انجام دهید.
قشم در فصل بهار آب‌وهوای بسیار مطبوعی دارد و مسافران نوروزی فراوانی راهی این جزیره می‌شوند. بااین‌حال، ممکن است گرم‌ترشدن هوا شما را در طول سفر به‌سختی بیندازد. پس اگر تحمل گرمای زیاد را ندارید، حتماً سفر خود را به پاییز و زمستان موکول کنید. دی و بهمن بهترین ماه‌های سفر به قشم، باتوجه‌به برگزاری جشنواره‌های مختلف در این جزیره‌اند.
دیدار از تنگه چاهکوه مناسب چه افرادی است؟
همه علاقه‌مندان به پدیده‌های نادر زمین‌شناسی باید حتماً یک بار در عمر خود از تنگه چاهکوه قشم دیدن کنند. البته وجود مسیرهای پرپیچ‌وخم و گاهی صعب‌العبور در این دره، سبب شده تا چاهکوه بیشتر مناسب افرادی با وضعیت جسمانی متوسط رو به بالا باشد. متأسفانه تنگه چاهکوه برای افراد با ناتوانی‌های حرکتی و سالمندان مناسب به نظر نمی‌رسد.
در سفر به چاهکوه، کجا اقامت کنیم؟
شما می‌توانید در سفر به تنگه چاهکوه، ۳ گزینه اصلی را مدنظر قرار دهید:
- هتل‌ها: اگر ترجیح می‌دهید تا به مرکز شهر قشم نزدیک‌تر باشید و بتوانید از دیگر جاذبه‌های این جزیره به‌راحتی دیدن کنید، به سراغ گزینه هتل‌ها بروید. در نظر داشته باشید که هتل‌های قشم تقریباً ۹۰ کیلومتر تا تنگه چاهکوه فاصله دارند.
- خانه‌ها: اگر به‌طور شخصی به قشم سفر می‌کنید، می‌توانید در قشم خانه‌هایی با قیمت‌های مناسب پیدا کنید. این خانه‌ها تمامی امکانات ضروری شما برای اقامتی خوب را دارند.
- اقامتگاه‌های بوم‌گردی: اقامتگاه‌های بوم‌گردی در گوشه‌وکنار جزیره قشم به چشم می‌خورند و دو تا از آنها نیز در نزدیکی تنگه چاهکوه‌اند. دو اقامتگاه بوم‌گردی آفتاب چاهکوه و نیچدار فرصت خوبی برای تجربه زندگی ساده مردمان محلی‌اند.
اگر به کمی ماجراجویی بیشتر احتیاج دارید و هیچ‌کدام از گزینه‌های مطرح‌شده مناسب شما نبود، شخصاً در اطراف تنگه چاهکوه چادر بزنید و با فرارسیدن شب، از تماشای آسمان پرستاره از بیرون چادرتان شگفت‌زده شوید. البته بهتر است تا قبل از برپاکردن چادر، با محلی‌ها صحبت کنید و در جایی امن مستقر شوید.
در سفر به چاهکوه، چه لوازمی با خود به همراه بیاوریم؟
ازآنجایی‌که در این سفر، مسیری طولانی و کمی دشوار را پیش رو دارید، حتما کفش مناسب پیاده‌روی با خود به همراه داشته باشید. پیش از سفر، از آوردن آب کافی و خوراکی‌های کم‌حجم، اما پرانرژی، مطمئن شوید. نهایتاً اینکه اگر پوست شما به آفتاب حساس است، کرم ضدآفتاب خود را فراموش تکنید.
در تنگه چاهکوه چه امکاناتی وجود دارد؟
ازآنجایی‌که تنگه چاهکوه در روستای چاهوی شرقی در همان حوالی واقع شده، می‌توانید امکانات رفاهی مطلوبی برای خرید و حتی اقامت بیابید. برای مثال، شما می‌توانید در روستا از سرویس‌های بهداشتی استفاده کنید، به سراغ خرید از هایپرمارکت بروید و در اقامتگاه بوم‌گردی آن ساکن شوید.
در ابتدای تنگه نیز محلی برای پارک خودرو به چشم می‌خورد و نگهبانان حاضر از خودروهای شما مراقبت می‌کنند. به‌علاوه، شما چندین غرفه فروش صنایع دستی و سوغات هم در این منطقه خواهید یافت. ازآنجایی‌که وجود امکانات رفاهی در داخل خود تنگه به بکربودن و زیبایی آن لطمه می‌زند، هیچ امکاناتی در طول مسیر وجود ندارد.
هزینه و ساعات بازدید از تنگه چاهکوه
شما می‌توانید همه‌روزه از ساعت ۸ صبح تا ۵ بعدازظهر از تنگه چاهکوه دیدن کنید. زمان تخمین زده‌شده برای این بازدید در حدود ۱ تا ۲ ساعت است. به‌علاوه شما باید مبلغ ۵۰۰۰ تومان را هم به‌عنوان ورودی پرداخت کنید.
چرا این تنگه را چاهکوه می‌نامند؟
وجود چاله‌ها و حفره‌های فراوان در دل دیوارهای سنگی و کف این دره، باعث شده تا اینجا را چاهکوه بنامند. چاه‌های طبیعی شکل‌گرفته بر اثر فرسایش، از ویژگی‌های بارز و جدایی‌ناپذیر این تنگه‌اند. البته ساکنان محلی دلیلی محکم‌تر برای این نام‌گذاری دارند.
ساکنان قدیمی روستای چاهو ۴ حلقه چاه در ابتدای مسیر تنگه حفر کرده‌اند تا بتوانند به کمک آنها منبع آبی خوبی برای خود تأمین کنند. این چاه‌ها علاوه بر داشتن مصارف کاربردی و تأمین آب شیرین منطقه، به زیبایی تنگه نیز افزوده‌اند. وقتی‌که از تنگه دیدن می‌کنید، متوجه این چاه‌ها می‌شوید که با نظم خاصی در راستای دیگر حفره‌ها کنده شده‌اند. آب در طول چهار مسیر این تنگه از طریق کانال باریکی وارد چاه‌ها شده و ذخیره می‌شود. این چاه‌ها قدمت زیادی دارند و برخی عمر آنها را در حدود ۴۰۰ سال تخمین می‌زنند.
در تنگه چاهکوه چه چیزی انتظار ما را می‌کشد؟
وقتی‌که پا به این منطقه از جزیره هرمز می‌گذارید، تندیس طبیعی موسوم به «سه سر نگهبان» درست در ورودی دره در مقابل شما خودنمایی می‌کند. سپس نوبت به ۴ چاهی می‌رسد که محلی‌ها برای ذخیره آب حفر کرده‌اند. پس از گذر از کنار آنها و ادامه مسیر، شکافی شگفت‌انگیز به‌شکل ضربدر در دل کوهی سنگی در انتظار ما ایستاده است. این شکاف شبیه به یک چهارراه است و ورود به هر مسیر آن، شما را به دره‌ای تازه می‌برد.
دیواره‌های بلند تنگه چاهکوه هر بیننده‌ای را به حیرت وامی‌دارند. عمق این دره به ۱۰۰ متر می‌رسد. گاهی ارتفاع دیواره‌ها به‌قدری زیاد می‌شود که تنها می‌توانید بخش کوچکی از آسمان را مشاهده کنید؛ بنابراین نور در برخی نقاط تنگه چاهکوه اندک است. تنگه در بخش شمالی عرض بیشتری داشته و به‌شکل حرف U است. هرچه به‌طرف جنوب حرکت کنیم، دره تنگ‌تر می‌شود، به‌گونه‌ای که در انتها به‌شکل حرف V درآمده و عبور از آن را برای ما دشوار می‌کند. هم‌زمان با تنگ‌ترشدن عرض دره، شیب تنگه نیز بیشتر و بیشتر می‌شود.
دیواره‌های عمودی مرتفع، شیارهای موازی ناشی از فرسایش و حفره‌های نیمه کروی و بیضوی در سراسر تنگه، به چاهکوه زیبایی منحصربه‌فردی بخشیده‌اند. وجود طرح‌ها و اشکال گوناگون بر روی دیواره‌های دره، شما را به حیرت وامی‌دارند. این اشکال ماورایی به‌دست طبیعت خلق شده‌اند.
باد، باران، بارش‌های سیل‌آسا و همچنین تابش شدید نور خورشید از عمده دلایل تشکیل چنین حفره‌ها و طرح‌هایی در دیواره‌های تنگه چاهکوه هستند. ازآنجایی‌که جنس دیواره‌های تنگه از نوع آهکی است، اسید موجود در آب باران به‌راحتی و در گذر زمان توانسته شکاف‌ها و حفره‌های بزرگ و کوچکی در دل آنها خلق کند. آب باران در طی میلیون‌ها سال کار خود را به‌خوبی انجام داده و این حفره‌ها را به‌تدریج بزرگ و بزرگ‌تر کرده است.
زمین‌شناسان معتقدند علت اصلی به‌وجودآمدن خودِ تنگه چاهکوه، شکستگی‌های ایجادشده در یک طاقدیس بزرگ است. طاقدیس‌ها چین‌خوردگی‌هایی طاق‌مانند هستند. نیروهای طبیعی باعث شده‌اند تا یک کوه سنگی یکپارچه در طول زمان به‌شکل ضربدری برش بخورد و چهار تنگه را به وجود بیاورد که در یک نقطه به هم می‌رسند.
پوشش گیاهی و جانوری تنگه چاهکوه
بیشتر پوشش گیاهی اطراف تنگه چاهکوه، از جاهای دیدنی قشم به‌سبب آب‌وهوای بیابانی و گرم منطقه، از نوع درخت و درختچه‌های پراکنده است. چاه‌ها و حفره‌های کوچک و بزرگ فراوان در دل تنگه باعث شده تا پرندگان فراوانی در این منطقه ساکن شوند. کارشناسان محیط‌زیست تخمین می‌زنند که در حدود ۱۶ گونه جانوری در این ناحیه زندگی می‌کنند و شاخص‌ترین آنها آهوی کوهی است.
تفریحات تنگه چاهکوه
اگر به عکاسی علاقه‌مندید، تنگه چاهکوه فرصت مناسبی برای گرفتن عکس‌های زیبا و چشم‌نواز است. بسیاری از سنگ‌نوردان نیز به این تنگه می‌آیند تا نقاط ناشناخته آن را کشف کنند. اگر شما هم به این ورزش علاقه‌مندید، حتماً با وسایل کامل و یک راهنمای محلی عازم منطقه شوید.
دیگر تفریح جذاب برای علاقه‌مندان به نجوم و ستاره‌شناسی، تماشای آسمان شب است. نداشتن آلودگی‌های نوری در این منطقه سبب شده تا تنگه چاهکوه به پایگاهی برای کشف ستارگان سیاره راه شیری تبدیل شود.
نکات بازدید
- ازآنجایی‌که در داخل تنگه چاهکوه تلفن همراه آنتن نمی‌دهد، حتماً پیش از سفر دوستان، اعضای خانواده و مسئولان هتل را در جریان دیدار خود از این دره قرار دهید.
- شما به راهنما برای بازدید از تنگه چاهکوه نیاز ندارید، اما بهتر است تا مراقب خود، به‌خصوص در بخش‌های جنوبی و پرشیب آن باشید.
- وجود دیواره‌های بلند باعث می‌شود که نور کمی به داخل تنگه بتابد، پس بازدید خود را به ساعات پایانی روز موکول نکنید.
سخن پایانی درباره تنگه چاهکوه
تنگه چاهکوه یکی از جاذبه‌های منحصربه‌فرد طبیعی است که در طی میلیون‌ها سال به‌شکل امروزی آن درآمده است. نوشتن یادگاری یا کندن و جمع‌آوری سنگ‌های تنگه، موجب تخریب این پدیده ارزشمند و بکر می‌شود. یادمان نرود که در این تنگه چیزی جز ردپا از خود به‌جای نگذاریم.
در مسیر تنگه چاهکوه هیچ سطل زباله‌ای وجود ندارد. پس زباله‌های خود را در کیسه‌ای بریزید و در صورت امکان، زباله‌های موجود در طول مسیر را نیز جمع کنید. به هنگام ورود به روستای چاهکوه و منطقه اطراف، به سنت‌ها و رسوم مردم محلی احترام بگذارید.
