گرگان کجاست؟ سرزمینی سبز و زیبا که در کنج شمال شرقی ایران نشسته است و به قول شاعرها، هر چه خوبان دارند، یک‌جا دارد. چرا؟ چون از کوه و جنگل بگیرید تا تالاب و بیایان و شوره‌زار در این شهر زیبا دیده می‌شود. گرگان هم طبیعت دارد هم تاریخ و همین باعث می‌شود که حتی سخت‌گیرترین آدم‌ها برای انتخاب مقصد سفر هم به راحتی آن را در بالایِ بالایِ فهرست مقاصد مسافرتی‌شان قرار بدهند. جاهای دیدنی گرگان پرتعداد است و اگر تا به حال به آنجا سفر نکرده‌اید، سریع‌تر دست به کار شوید و برنامه رفتن به آن و دیدن مکان های دیدنی گرگان را برای خودتان ترتیب بدهید که در غیر این صورت ضرر خواهید کرد. در ادامه از دیدنی های این شهر خواهید خواند.
ناهارخوران
ناهارخوران از معروف‌ترین جاهای دیدنی گرگان و زیباترین جنگل‌های ایران است. اگر به این شهر سفر نکرده باشید هم حتما نام این جنگل را شنیده‌اید. دقت کرده‌اید که رفتن به بیشتر مناطق گردشگری در بهار توصیه می‌شود؟ اما درباره ناهارخوران اصلا چنین توصیه‌ای به شما نداریم. نه اینکه فکر کنید بهار ناهارخوران زیبا نیست. بلکه به این خاطر که ناهارخوران در هر فصل و هر زمانی بی‌اغراق بسیار زیبا و دیدنی است.
ناهارخوران زیبا با درختان انبوه و هوای مطبوعش به خاطره‌ای شیرین از بهار و البته خاطره‌ای فراموش‌نشدنی از پاییز طلایی بدل می‌شود. اصلا قصد نداریم در حق زمستان و تابستان این جنگل دیدنی اجحاف کنیم. پس اگر از آن دسته مسافرانی هستید که دلتان برای رفتن به جنگل در زمستان پر می‌کشد، حتما به سفری به ناهارخوران در این فصل هم فکر کنید. تابستان هم که دیگر جای توصیه و نصیحتی باقی نمی‌گذارد؛ تعطیلات و هوای خوش مگر می‌گذارد که دور چیزی مثل رفتن به ناهارخوران را خط بکشیم؟
ناهارخوران درختانی بلند و انبوه دارد. برای دیدن آن باید به چهار کیلومتری جنوب شهر گرگان بروید و اصلا هم لازم نیست نگران مکانی برای نشستن و برپا کردن وسایل پیک‌نیکتان باشید چون در آن آلاچیق‌ها و امکانات گردشگری وجود دارد.
مساحت ناهارخوران حدود ۱۷۰ کیلومتر است. اجازه بدهید تا از تصویری رویایی درباره این جنگل برایتان بگوییم و بعد به سراغ معرفی نقطه دیگری از گرگان برویم؛ جنگل‌های سبز انبوه را در نظر بگیرید که از میانشان رودی زیبا و پرخروش به نام زیارت می‌گذرد. جذاب نیست؟ «نه» نگویید که به سلامتتان در زمینه تشخیص دیدنیهای بکر و جذاب شک خواهیم کرد.
جستجو و رزرو تور در علی بابا
آبشار زیارت
گرگان شهر سبزی است که جنگل‌های زیبایی دارد. پس بدیهی است که رودخانه‌ها و چشمه‌های طبیعی فراوانی هم داشته باشد. یکی از مکان های دیدنی گرگان هم آبشار زیارت است. اگر یادتان باشد در قسمت قبلی از روخانه زیارت و عبور آن از میان جنگل ناهارخوران گفتیم.
در جنگل ناهارخوران آبشاری هم به همین نام وجود دارد که ارتفاع آن به ۱۶ متر می‌رسد. این ارتفاع زیاد است و ایستادن کنار آب جاری از آبشار زیارت در تابستانی گرم می‌تواند، حال و هوای به شدت جذاب و ویژه‌ای برایتان به همراه داشته باشد.
پس رفتن به آبشار زیارت در دل جنگل‌های ناهارخوران می‌تواند یکی از بهترین برنامه‌های سفرتان به گرگان باشد. این آبشار از انشعابات رودخانه خاصه‌رود است و تابستان‌ها و بهار، آبشاردوستان یا بهتر است بگوییم طبیعت‌دوستان باصفای بسیاری از آن دیدن می‌کنند. دیدنیهای گرگان کم نیست پس خود را برای مقصد بعدی در قسمت بعدی متن آماده کنید.
النگدره
النگدره با این نام و آوای عجیبش از دیدنی ترین نقاط گرگان است. حالا که از ناهارخوران گفتیم، بهتر است از الگندره هم برایتان بگوییم. این مکان دیدنی هم در نزدیکی ناهارخوران است. فضا، باز هم فضای جنگل و چشمه است و بعید می‌دانیم که از انتخاب چنین جای زیبایی که دمایش در تابستان‌ها هم خوشایند است، خوشتان نیاید.
النگدره هوای مطبوعی دارد. به طوری که اگر تابستان به آنجا سر بزنید، کاهش دمایی در حد و حدود ۱۰ درجه را به راحتی احساس خواهید کرد. این پارک جنگلی زیبا در کنار رودخانه‌ای به نام قلاشی است که سه چشمه هم در کنارش جای خوش کرده‌اند.
النگدره هم مانند پارک جنگلی ناهارخوران، امکانات رفاهی برای گذراندن پیک‌نیک را در اختیارتان می‌گذارد. حتی تعدادی وسایل بازی هم در آن موجود است و قطعا در آنجا خوش خواهید گذراند و با دیدن درختان زیبا توسکا، افرا، بلوط، بید و…، خاطره‌ای بی‌نظیر از منظره‌ای طبیعی در ذهنتان جای خواهد گرفت.
دریاچه توشن
در نزدیکی النگدره، دریاچه‌ای وجود دارد که اگر نگوییم بی‌نظیر است قطعا لقب کم‌نظیر برایش مناسب خواهد بود. دریاچه توشن از جاهای دیدنی گرگان است که با وجود احاطه شدن با جنگلی سرسبز، تصویری رویایی شبیه کارت‌پستال می‌سازد. آب و هوای دریاچه توشن هم مانند حال و هوایش زیبا و مطبوع است.
کسانی که اهل چادر زدن در دل طبیعت و کمپینگ هستند به خوبی می‌فهمند که گذراندن شب در کنار دریاچه توشن چه تجربه دل‌انگیزی است. طبیعت‌دوستان و گردشگران حرفه‌ای حتی در فصول سردتر سال هم دریاچه توشن را فراموش نمی‌کنند و برای ماهی‌گیری و گردش به سمتش روانه می‌شوند.
روستای زیارت
حالا که از رودخانه و آبشار زیارت گفتیم، بگذارید تا از روستایی به همین نام در نزدیکی این جاهای دیدنی گرگان هم بگوییم. زیارت از آن روستاهای نابی است که دلایل زیادی برای گشتن در آن وجود دارد. مثلا چشمه آب گرمش که خاصیت درمانی دارد یا آب و هوای دل‌انگیزش که جان می‌دهد برای چند روز اقامت در مکانی بی‌ازدحام و دود شهرهای صنعتی.
البته پرطرف‌دار شدن هر مکان طبیعی و زیبایی، روی تاریکی هم برای آن دارد. به محض اینکه سواستفاده‌گران از رونق مکانی باخبر می‌شوند، شال و کلاه به سر می‌کنند و برای ویلاسازی و راه انداختن کسب و کارهای پرسودشان روانه آنجا می‌شوند.
متاسفانه روستای زیارت هم از گزند این افراد در امان نبوده و در این سال‌ها، ویلاسازی‌های غیراستانداردی در آن صورت گرفته است. اما اجازه بدهید که درباره نام این روستا هم بگوییم. ظاهرا نام زیارت به خاطر وجود زیارتگاهی بودایی در این شهر روی آن گذاشته شده است.
کوه تاوَرنَراب
در شمال روستای زیارت، رشته‌کوهی وجود دارد که با جنگلی سبز پوشیده شده است. حتی توصیف این صحنه هم ضربان قلب را از این همه زیبایی بالا می‌برد چه برسد به اینکه در سفر به گرگان مخملی از نزدیک، آن را ببینید.
اگر از داخل شهر به سمت تاورنراب راهی شوید، باید حدود ۱۰ کیلومتر را پشت سر بگذارید. جاده گرگان به سمت شاهرود هم از این کوه می‌گذرد. همان‌طور که می‌بینید، دیدنی های گرگان کم نیست. پس اگر قصد سفر به آن را دارید باید حسابی برنامه‌ریزی کنید.
منطقه سردانسر
از روستای زیارت باید به سمت نخودچشمه بروید تا با یکی دیگر از مکان های دیدنی گرگان روبه‌رو شوید. این منطقه دیدنی، جایی نیست به جز منطقه سردانسر زیبا.
سردانسر، دشتی است وسیع و سبز که بیشتر به خواب و رویایی سبز شبیه هست تا واقعیت. شاید بگویید، دشتی سبز که دیگر این همه تعریف اغراق‌آمیز لازم ندارد. اما اگر بدانید که سردانسر، دشتی است فراخ با اسب‌هایی زیبا و رها که در این طبیعت ناب جولان می‌دهند، حتما قبول می‌کنید که چنین تمجید و تعریفی بی‌جا نبوده است. پس یادتان باشد که سردانسر هم از جاهای دیدنی گرگان است که نباید از فهرست دیدنیهای این شهر جا بیفتد.
بازار نعلبندان
حالا می‌خواهیم کمی هم از مرکز شهر و دیدنیهای آن بگوییم. بازار نعلبندان از مکان های دیدنی گرگان است. این بازار دقیقا ویژگی‌های بازاری اصیل و شمالی را دارد. میوه‌ها و سبزیجات خوش‌رنگ و تازه، ماهی‌های مختلف که عطر و حس خاصی به بازار می‌دهند و فروش ظرف‌های مسی و پارچه در نعلبندان باعث شده تا حس و حال خوشایندی در محیطی محلی به وجود بیاید.
اگر به گرگان سفر کردید حتما به این بازار هم سری بزنید و ضمن خرید محصولات تازه آن، از قدم زدن در بازار لذت ببرید. روسری‌های ترکمنی یعنی همان روسری‌های خوش‌رنگ و گل‌دار محلی هم در بازار نعلبندان فروخته می‌شود. یکی برای خودتان (البته اگر خانم هستید یا برایتان کاربرد دارد) و چند تا برای سوغاتی بخرید. ایده خوبی است، نه؟
مسجد جامع گرگان
بازار نعلبندان در دل خود مسجدی قدیمی دارد که بهتر است به آن هم سر بزنید. این مسجد، مسجدی معمولی نیست. مسجدی است که در طی سالیان دراز یعنی از دوران سلجوقیان تا حالا به حیات خود ادامه داده است.
این مسجد آجری است و کاشی‌های هفت‌رنگی در ساختش به کار رفته‌اند. مسجد جامع و نوشته‌های خطوط کوفی روی مناره‌هایش، حالت عرفانی خاصی دارند. درب چوبی مسجد به زیبایی معرق‌کاری شده است و رنگ‌ها و طرح‌هایی هنرمندانه هم در معماری آن دیده می‌شود. بازدید از مسجد جامع گرگان برای دوستداران تاریخ و هنر و البته مذهب قطعا جالب‌توجه خواهد بود.
جنگل توسکستان
بعضی از افراد هستند که از رطوبت و هوای شرجی رایجی که در بیشتر جنگل‌ها وجود دارد اصلا استقبال نمی‌کنند. برای این دسته از دوستان، پیشنهاد ویژه‌ای داریم (کمی حالت تبلیغات کلاس‌های کنکوری را پیدا کرد! اگر دچار اضطراب شدید، عذرخواهی می‌کنیم). جنگل توسکستان، جنگل خنکی است. از آن خنک‌هایی که حتی در تابستان هم نسیم دلپذیرش روی پوست صورت می‌نشیند و لذتی خاص و عالی به وجود می‌آورد.
توسکستان در حوالی ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی گرگان است. همان‌طور که گفته شد، هوای این جنگل خنک است. یعنی منظورمان این است که حتی در تابستان‌ها هم اسیر رطوبت شرجی محیط نمی‌شوید. حتما متوجه‌اید که در چنین شرایطی، زمستان‌های سردی در جنگل توسکستان به وجود می‌آید. پس برای دیدن آن باید برای فصل‌های تابستان و بهار برنامه‌ریزی کنید.
خانه تقوی‌ها
در بیشتر شهرهای ایرانی، خانه‌هایی بازمانده از دوران‌های قدیم وجود دارد. این خانه‌ها ارزش زیادی دارند و باید در بافت قدیم شهرهای مختلف ایرانی حفظ شوند. هم از نظر فرهنگی و هم از نظر تاریخی، خانه‌های قدیمی می‌توانند راه‌گشای مطالعات زیادی باشند.
خانه تقوی‌ها هم یکی از این خانه‌های قدیمی ارزشمند در گرگان است که الحق و الانصاف بسیار هم دیدنی است. قدمت خانه تقوی‌ها به دوران قاجار می‌رسد. صاحب این خانه زیبا، فردی به نام میرزامحمدتقی تقوی بوده است.
خانه میرزامحمدتقی حدود دوهزار مترمربع زمین و ۱۰ حیاط اصلی و فرعی دارد. این خانه جذاب و زیبا دارای حوض‌های متعدد است و آن را به شکل عمارت کلاه‌فرنگی ساخته‌اند. اگر نمی‌دانید عمارت کلاه‌فرنگی چیست اصلا نگران نباشید. همین الان برایتان می‌گوییم که منظور بناها و ساختمان‌هایی است که در وسط محوطه باغ یا حیاط می‌سازند و معمولا حالت بنایی تزئینی دارد.
خانه تقوی‌ها واقعا زیباست و اگر به گرگان رفتید حتما به عنوان یکی از دیدنیهای گرگان به آن سر بزنید. با قدم زدن در آن بی‌شک آرزویی در دلتان شکل می‌گیرد که تقریبا تمام کسانی که به بازدید از خانه تقوی‌ها می‌روند، همین آرزو را در دل می‌کنند: کاش این خانه مال من بود!
کاخ موزه گرگان
گرگان از خوش آب و هواترین نقاط ایران است. پس بعید نیست که شاهان و درباریان در دوره‌های مختلف همیشه به آن توجه داشته‌اند و کاخ‌هایی برای خود در آن ساخته‌اند. یکی از کاخ‌های متعلق به دوران پهلوی در گرگان، کاخی است که در حال حاضر با عنوان کاخ‌موزه شناخته می‌شود. کاخ‌موزه از جاهای دیدنی گرگان است و در آن اشیایی از دوران قبل از میلاد مسیح تا اوایل اسلام به نمایش گذاشته می‌شود. در سفرتان به گرگان به کاخ‌موزه سری بزنید و هم بنای زیبایش را ببینید و هم بار علمی سفرتان را با دیدن اشایی قدیمی و باارزش تاریخی بالا ببرید.
دیوار دفاعی گرگان
دیوار چین را دیده‌اید؟ ما خودمان در ایران زیبا، دیوار دفاعی گرگان داریم. بعد از دیوار چین، دیوار دفاعی گرگان، بلندترین دیوار دفاعی دنیاست. البته این روزها بخش‌های زیادی از این دیوار خراب شده ولی همچنان هم می‌توان به عنوان یکی از جاهای دیدنی گرگان روی آن حساب کرد.
این دیوار به ثبت ملی رسیده و با نام‌های مختلفی مانند سد اسکندر، سد پیروز، سد انوشیروان، مار سرخ ساسانی و… هم شناخته می‌شود. دیوار دفاعی متعلق به دوره ساسانیان است. یعنی حدود ۲۰۰۰ سال از قدمتش می‌گذرد.
این دیوار از کنار دریای خزر در ناحیه‌ای موسوم به گمیشان شروع می‌شود و تا کوه‌هایی به نام گلیداغ در شمال شرقی استان گلستان ادامه پیدا می‌کند. جالب است، نه؟ دیوار دفاعی را در دفترچه‌تان اضافه کنید و در سفر به گرگان به آن سر بزنید.
جنگل قرق
سفر به شمال بدون دیدن جنگل معنا ندارد. قبول؟ حتما در طول سفرهایتان به شهرهای مختلف شمالی از جنگل‌های مختلفی دیدن کرده‌اید. اما بیشتر جنگل‌ها به گونه‌ای نیستند که بتوانید شاهد حیوانات مختلفی در آن باشید که جلوی شما در محیط تردد می‌کنند. جنگل قرق از این لحاظ با جنگل‌های دیگر فرق دارد.
این جنگل، مکانی است که با بازدید از آن می‌توانید شاهد رفت‌وآمد گوزن‌های زیبا (شما هم در کودکی فکر می‌کردید، گوزن‌ها همسر آهوها هستند؟) و حیوانات دیگر باشید. گونه‌های متنوعی از حیوانات و گیاهان در قرق زندگی می‌کنند و منطقه‌ای حفاظت‌شده است. برای رفتن به آن و ملاقات با گوزن‌های قرمز که گونه‌ای خاص از این حیوان هستند باید به ۲۵ کیلومتری جاده گرگان -مشهد بروید و از نزدیک قرق زیبا را ببینید.
تورنگ‌تپه
اگر به ۲۰ کیلومتری شمال شرق گرگان بروید، تپه‌ای می‌بینید به نام تورنگ. اگر درباره آن اطلاعاتی نداشته باشید، احتمالا با خودتان می‌گویید، خب! تپه‌ای در کنار آب است دیگر. اما اگر بدانید با یکی از تپه‌های تاریخی ایران روبه‌رو شده‌اید، قطعا با دیدی دیگر به آن نگاه خواهید کرد.
در تورنگ‌تپه، آثار و اشیای قدیمی بسیاری از دوران پیش از میلاد مسیح کشف شده است. اشیایی که نشان می‌دهد عمر تپه به هزاره سوم قبل از میلاد می‌رسد. پس اگر به دنبال مکان های دیدنی گرگان هستید، سفر به تورنگ‌تپه را از یاد نبرید. هم منظره طبیعی آن جذاب و زیباست و هم ارزش تاریخی و فرهنگی‌اش. اشیایی که در حفر این تپه کشف شده شامل ظروف و سلاح‌هایی از جنس‌هایی مانند طلا، نقره و برنز است. اگر قصد دیدن تورنگ را دارید به شما توصیه می‌کنیم که در حوالی بهار به آن سر بزنید. چون در این فصل، زیبایی‌های طبیعی اطراف تپه هم بیشتر می‌شود.
گرگان‌رود
رودخانه‌ای زیبا و طویل را در نظر بگیرید که در حواشی آن گل‌های رنگارنگ لاله، نرگس، زنبق و… می‌روید. نه! این موضوع درس نقاشی نیست و از شما نمی‌خواهیم که تصویر مذکور را بکشید. در واقع با این جملات در حال توصیف گرگان‌رود زیبا هستیم.
این رود حدود ۲۰۰ کیلومتر طول دارد و در مسیری پرپیچ و خم در نهایت راه خود را به دریای خزر پیدا می‌کند و به آن می‌ریزد. گرگان‌رود از دره‌ها و کوه‌ها می‌گذرد تا به دریا بریزد. گرگان‌رود سخاوتمند، انشعابات و شاخه‌های مختلفی مانند رود یلی‌چشمه، رود اوغان، نرمه‌آب (چه اسم زیبا و شیرینی!)، رود خورخور و… دارد.
علاوه بر گل‌های زیبا و دیدنی، در حواشی گرگان‌رود علوفه و سبزیجات مناسب برای چرای دام‌ها هم می‌روید. این رود را به عنوان یکی از جاهای دیدنی گرگان از دست ندهید.
منطقه حفاظتی جهان‌نما
سمت کوه‌های جنوب گرگان، منطقه بسیار زیبای حفاظت‌شده جهان‌نما قرار دارد. جنگل‌های منطقه جهان‌نما از نوع جنگل‌های هیرکانی هستند که به ثبت جهانی از سمت یونسکو رسیده‌اند. این منطقه از نظر محیط‌زیستی ارزش زیادی دارد چون گونه‌های متنوع و کم‌یابی از گیاهان و حیوانات در آن زندگی می‌کنند.
جنگل‌های جهان‌نما به شدت بکر و دست‌نخورده هستند. شرایط منحصربفرد منطقه باعث شده تا محلی مناسب برای زندگی ببرها هم فراهم شود. ببر مازندران که منقرض شده است اما هنوز امیدهایی وجود دارد که شاید در منطقه جهان‌نما، در دل جنگل‌های بکرش، ببر سکونت داشته باشد. وسعت این منطقه حدود ۴۰ هزار هکتار است و غاری به همین‌نام یعنی جهان‌نما هم در آن وجود دارد.
آبشار لُوِه
یکی از دغدغه‌های افراد مختلف برای بازدید از آبشارهایی که در جنگل‌ها قرار دارند، مسیر دسترسی به آنهاست. مثلا باید از مسیرهای خاکی جنگلی دشواری عبور کرد تا به حضور آبشارهای جنگلی شرفیاب شد.
چنین چیزی برای همه خوشایند نیست. اما آبشار لوه از آن آبشارهایی است که به راحتی می‌توان در مسیری ساده و صاف به آن رسید. این آبشار که از صخره‌هایی فرومی‌ریزد که طبقه‌طبقه روی هم قرار گرفته‌اند در کنار درختان بلند جنگلی گرگان، صحنه‌ای زیبا و به‌یادماندنی به وجود می‌آورد.
لوه در پنج کیلومتری جاده مشهد–گلستان قرار دارد و در روستایی هم‌نام خودش واقع شده است. لوه زیبا را در فهرست مکان های دیدنی گرگان فراموش نکنید.
آبشارهای زیبای زیادی در گرگان وجود دارد. پس اگر طرف‌دار آبشارها هستید و دوست دارید علاوه بر لوه با آنها بیشتر آشنا شوید، موارد زیر را هم در خاطر داشته باشید:
- آبشار نومل در جنگل چهل‌گیسو در روستای نومل؛ مسیر دسترسی آبشار سخت است.
- آبشار شصت‌کلاته در جنگلی به همین‌نام؛ مسیر دسترسی چندان راحت نیست.
- آبشار رنگو در جنگلی در روستای توشن؛ مسیر دسترسی سخت است و نیاز به راهنما دارد.
مدرسه عمادیه
مدرسه عمادیه از بناهای بسیار قدیمی واقع در بافت قدیمی گرگان و البته از نقاط دیدنی آن است. ساختمانی با بیش از ۵۰۰ سال عمر، قطعا ارزش بازدید دارد. عمادیه از اواخر دوران تیموریان تا اوایل دوره صفویان ساخته شده است و معماری و حس‌وحالی که دارد باعث می‌شود تا قدم زدن در آن در سفر به گرگان شیرین و جذاب شود. سنگ‌فرش‌های مدرسه، حوض بزرگ آن و ساختمان باشکوه قدیمی‌اش از شکوهی می‌گوید که تاریخ بر قامت آن دوخته است. حتی اگر اهل تاریخ هم نباشید، بازدید از عمادیه به عنوان یکی از دیدنیهای گرگان را دوست خواهید داشت.
کلام آخر درمورد جاهای دیدنی گرگان
جاهای دیدنی گرگان زیاد است. همان‌طور که می‌بینید با شهر سبزی روبه‌رو هستیم که از جنگل، دریا و رود کم نمی‌آورد. تاریخ و فرهنگ هم که در نقاط مختلفش خودنمایی می‌کند. پس اگر در هر تعطیلی، سودای بستن چمدان‌ها و راهی شدن به سمت شمال در سرتان وجود دارد، این‌بار مقصد را گرگان زیبا تعیین کنید.
سلام
مطالب بسیار عالی بود ممنون
بسیاری کاربردی و عالی
خدا را شکر من کل ایران زیبا رو در جوانی سفر کردم. کشور چهار فصل که فقط میشه گفت قطعه ای از بهشته.
سلام.ممنون از معرفی جاهای زیبای گرگان. یک مورد هم بنده اضافه میکنم که از زیباترین جاهایی هست که دیدم .آبشار کبودوال.
برقرار باشید
باسپاس ازمطالب وعکسها،درخصوص بازارنعلبندان شما عکسی ازمسجد جامع گذاشتید،درسته دربازارقرارداره ولی تصویرونمایی ازبازارقدیمی نعلبندان رو برای بیننده نمایش نمی ده،باتشکر آرش ازگرگان