زیبایی ایران تنها به جنگل و کویر آن محدود نشده و سدها هم یکی از جاذبه‌های گردشگری کشور ما محسوب می‌شوند. سدهای بسیار زیبایی در ایران وجود دارند که توانسته‌اند منظره‌ای طبیعی و چشم‌نواز را برای ما بسازند. جالب است بدانید که تاریخچه سدسازی در ایران به دوران باستان و زمان هخامنشیان برمی‌گردد و این مسئله قابل تامل است. در ادامه با معرفی زیباترین سدهای ایران در مجله گردشگری علی بابا همراه شما هستیم.
معرفی زیباترین سدهای ایران
ایران از سدهای متعدد و متنوعی برخوردار بوده و در لیست کشورهای دارای بیشترین تعداد سد در جهان قرار دارد. برخی از سدها به واسطه قرارگیری در یک منطقه خاص، از زیبایی فوق‌العاده‌ای برخوردارند و به تنهایی یک جاذبه گردشگری خارق‌العاده به شمار می‌روند. بهتر است بدانید که شنا کردن درون سدها ممنوع بوده و علامت شنا ممنوع در کنار تمامی سدها قرار گرفته است، بنابراین از انجام این کار جدا پرهیز کنید. این شما و این زیباترین سدهای ایران:
۱. سد سفیدرود (سد منجیل)
سد سفیدرود را می‌توان در فهرست یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین سدهای ایران به حساب آورد که در استان گیلان واقع شده است. ساخت این سد در سال ۱۳۳۵ هجری شمسی انجام گرفت و تا سال ۱۳۴۰ به طول انجامید. سد سفیدرود از زیبایی منحصربه‌فردی برخوردار بوده و تماشای وسعت آب‌های آن واقعا چشم‌نواز است.
سد سفیدرود در حقیقت بزرگترین سد مخزنی استان گیلان به شمار می‌رود و میان اتصال دو رود قزل اوزن و شاهرود واقع شده است. ارتفاع این سد در حدود ۹۲ متر بوده و یک تاج به اندازه ۴۲۵ متر دارد. این سد پرآب بیش از ۸۷ کیلو وات برق تولید کرده و وجود آن برای کشاورزان این استان شمالی بسیار حائز اهمیت است.
آدرس سد سفیدرود: استان گیلان، ۷۵ کیلومتری جنوب شهر رشت، همجوار با شهر منجیل، سد سفیدرود
جستجو و خرید بلیط قطار در علی بابا
۲. سد الیمالات
سد الیمالات را می‌توان یکی از زیباترین سدهای ایران دانست که در دل جنگل‌های مازندران قرار گرفته است. نام این سد از دریاچه‌ای به همین نام نشات گرفته و زیبایی آن واقعا شگفت‌انگیز است. برای دسترسی به سد الیمالات باید از جاده‌ای سرسبز و دیدنی عبور کنید که قطعا از تماشای آن لذت خواهید برد.
از امکانات موجود در این ناحیه می‌توان به قایق‌های موتوری و پدالی، ماهیگیری، رستوران، کافی‌شاپ و سوپرمارکت اشاره کرد. شما می‌توانید با سفر به استان مازندران و بازدید از سد الیمالات، در اطراف آن چادر زده و استراحت کنید. بهتر است بدانید که زیبایی این سد در فصل بهار و پاییز دوچندان شده و طبیعت آن بسیار چشمگیر خواهد شد. لازم به ذکر است که فاصله سد الیمالات از جاده اصلی نور به چمستان، تقریبا ۳ کیلومتر است.
آدرس سد الیمالات: استان مازندران، ۹ کیلومتری شهر نور، مسیر جاده نور به چمستان، قسمت جنوبی دوراهی روستای کارگرکلا، سد الیمالات
۳. سد لفور
یکی از زیباترین و رویایی‌ترین سدهای ایران، سد لفور نام دارد که در جنگلی به همین نام قرار دارد.
نام جنگل لفور ممکن است به گوش آشنا‌تر باشد، زیرا یک جنگل زیبا با طبیعتی بکر و ناب در استان مازندران است. همانطور که گفته شد این سد در میان جنگل قرار دارد، بنابراین اطراف آن پوشیده از درخت است.
در صورتی که به دنبال آرامش هستید، حتما از سد لفور دیدن کنید، زیرا سکوتی بی‌بدیل و حسی تکرارنشدنی در این ناحیه انتظار شما را خواهد کشید و تنها صدای گوش‌نواز حاکم بر این منطقه، صدای پرندگان و حیوانات دیگر است.
گاهی مه صبحگاهی تمام آب سد را می‌پوشاند و صحنه‌ای بسیار تماشایی و رویایی را برای شما رقم می‌زند که واقعا لذت‌بخش است. جالب است بدانید که نام دیگر سد لفور، «البرز» است.
آدرس سد لفور: استان مازندران، شیرگاه، جاده شیرگاه به بابلکنار، سد لفور
۴. سد لتیان
لتیان یک سد بتنی بوده که بر روی رودخانه جاجرود واقع شده و در ۱۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و در جنوب شهر لواسان قرار گرفته است. ساخت این سد در سال ۱۳۴۲ آغاز شد و بعد از گذشت ۴ سال یعنی در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید. ارتفاع این سد در حدود ۱۰۷ متر بوده و عرض آن تقریبا ۴۵۰ متر است، همچنین عمق این سد ۹۹ متر بوده و یکی از بزرگترین سدهای استان تهران محسوب میشود.
وجود این سد برای تهرانی‌ها بسیار اهمیت دارد، زیرا ۳۰ درصد از آب شرب مردم تهران از این سد تامین میشود. نام سد لتیان در گذشته، «فرحناز» بود، اما پس از انقلاب اسلامی به لتیان تغییر نام داد. در حقیقت، لتیان نام روستایی زیر آب رفته در این خطه محسوب میشود که اهالی آن پس از فروش زمین‌های خود به دولت، در محله‌های شهر لواسان ساکن شدند.
جالب است بدانید که در نزدیکی سد لتیان دو پارک جنگلی به نام‌های لتیان و تلو وجود دارند و همین مسئله موجب شده است که این سد در فهرست یکی از جاهای دیدنی و مکان‌های تفریحی تهران قرار گیرد. مردم پایتخت در روزهای پایانی هفته و ایام تعطیلات در این نواحی به استراحت و تفریح می‌پردازند. بد نیست بدانید که سد لتیان، مکان مناسبی برای ماهیگیری و قایقرانی بوده و یکی از زیباترین سدهای ایران به شمار می‌رود.
آدرس سد لتیان: تهران، جاده دماوند، لواسان، جاده سد، سد لتیان
۵. سد کرج (سد امیرکبیر)
یکی دیگر از زیباترین و پرکاربردترین سدهای ایران که برای مصارف مختلفی همانند تامین آب مردم تهران، آبرسانی به مزارع کشاورزی و تامین برق مورد استفاده قرار می‌گیرد، سد کرج نام دارد و به همین دلیل لقب سد چندمنظوره ایران را به خود اختصاص داده است.
ساخت این سد که بر روی رودخانه کرج و در ۲۵ کیلومتری جاده کرج به چالوس واقع شده است، در سال ۱۳۳۶ آغاز و در سال ۱۳۴۰ پایان یافت و مورد بهره‌برداری قرار گرفت. زیبایی این سد پهناور بسیار چشمگیر بوده و تماشای آن تجربه‌ای ناب و تکرارنشدنی را در اختیار شما قرار خواهد داد.
آب‌و‌هوای سد کرج بسیار دل‌انگیز است و دریاچه آن، یک پدیده طبیعی و محلی برای پرورش ماهی‌های قزل‌آلا رنگین‌کمان، قزل‌آلا خال‌قرمز، ماهی سفید و ماهی سیاه است. بد نیست بدانید که حجم مخزن سد کرج در حدود ۲۰۵ میلیون مترمکعب است.
آدرس سد کرج: کیلومتر ۱۸ جاده چالوس، سد کرج
۶. سد زاینده رود
زاینده رود اصفهان محبوبیت خاصی در میان مردم ایران دارد و یکی از جاهای دیدنی این استان به شمار می‌رود. سد زاینده رود که در گذشته با نام سد شاه عباس کبیر از آن یاد می‌شد، در سال ۱۳۴۹ ساخته شد. این سد در شهر چادگان استان اصفهان واقع شده و بر روی رودخانه زاینده رود قرار گرفته است.
حداکثر ارتفاع این سد در حدود ۱۰۰ متر و طول تاج آن ۴۵۰ متر است. سد زاینده رود را می‌توان یکی از معروف‌ترین و زیباترین سدهای ایران به حساب آورد که به منظور تامین آب مزارع کشاورزی، تامین برق و جلوگیری از سیلاب‌های فصلی ساخته شد و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
بد نیست بدانید که حجم مخزن سد زاینده رود، ۱۴۷۰ میلیون مترمکعب است. در سفر خود به استان اصفهان، حتما از سد زاینده رود دیدن کنید.
آدرس سد زاینده رود: استان اصفهان، نجف آباد، شهرستان چادگان، سد زاینده رود
۷. سد دز
زیبایی سد دز به هیچ عنوان قابل انکار نیست، زیرا در یک مکان خاص و میان صخره‌ها و دره‌ای بسیار زیبا و تماشایی قرار گرفته است. ساخت این سد توسط یک کنسرسیوم ایتالیایی در سال ۱۳۳۸ آغاز شد و در سال ۱۳۴۱ پایان یافت. نام سد دز در گذشته سد محمدرضا پهلوی بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دز تغییر نام پیدا کرد.
این سد بتنی در ۲۳ کیلومتری شمال شرق اندیمشک استان خوزستان واقع شده و به عنوان یکی از مرتفع‌ترین سدهای جهان شناخته میشود.
ارتفاع سد دز ۲۰۳ متر و حجم مخزن آن ۲۶۹۸ میلیون مترمکعب است. سد دز بر روی رودخانه‌ای به همین نام قرار گرفته و ماهیگیری و قایق‌سواری از تفریحات جذاب و رایج این منطقه به شمار می‌رود.
در سفر به خوزستان، بازدید از سد دز که یکی از زیباترین سدهای ایران است را در برنامه خود قرار دهید.
آدرس سد دز: استان خوزستان، دزفول، شمال شرقی شهر اندیمشک، سد دز
۸. سد کارون ۳
سد کارون ۳ که از آن با نام «دهدز» هم یاد میشود، یکی از بزرگترین و زیباترین سدهای ایران است که بر روی رودخانه کارون در شهرستان ایذه و شهر دهدز قرار گرفته است. ساخت این سد بتنی در سال ۱۳۷۳ آغاز شد و تا سال ۱۳۸۳ به طول انجامید.
سد کارون ۳ یکی از جاذبه‌های گردشگری استان خوزستان به شمار می‌رود و سالانه پذیرای بسیاری از مسافران است. بازدید از این سد در تمام فصل‌های سال زیباست، زیرا بهار و تابستان‌های بسیار تماشایی و رویایی را مقابل چشمان شما به تصویر می‌کشد و پاییز و زمستان‌های خنک و مه‌آلود آن هم تجربه‌ای زیبا برای شما رقم می‌زند.
ماهیگیری و قایق‌سواری دو نمونه از تفریحات رایج در این سد بوده که بسیار لذت‌بخش است. جالب است بدانید که در حال حاضر نیروگاه برق این سد با تولید سالانه ۴۱۷۲ میلیون کیلووات ساعت انرژی، به یکی از بزرگترین نیروگاه‌های برق‌آبی ایران تبدیل شده است.
آدرس سد کارون ۳: استان خوزستان، شهرستان ایزه، شهر دهدز، سد کارون ۳
۹. سد گلپایگان
یکی دیگر از معروف‌ترین و زیباترین سدهای ایران که بر روی رودخانه اناربار استان اصفهان قرار دارد، سد گلپایگان است. ساخت این سد قدیمی از سال ۱۳۲۶ شروع شد و در حدود ۱۰ سال طول کشید، یعنی در سال ۱۳۳۶ به بهره‌برداری رسید.
نام این سد در گذشته، «شاه اسماعیل» بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به گلپایگان تغییر پیدا کرد و نام کنونی این سد از شهر همجوار آن نشات گرفته است. هدف از احداث سد گلپایگان، جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و آبیاری مزارع کشاورزی است.
بد نیست بدانید که حجم مخزن این سد ۴۲.۵ میلیون مترمکعب بوده و ماهیانی همانند سفید، قزل‌آلا، سوف و کپور درون رودخانه‌ای که سد روی آن ساخته شده است، زندگی می‌کنند. تماشای این سد و وقت گذراندن در کنار آن بسیار لذت‌بخش است، بنابراین در سفر خود به استان اصفهان حتما از این سد دیدن کنید.
آدرس سد گلپایگان: استان اصفهان، ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر گلپایگان، سد گلپایگان
۱۰. سد اکباتان
در میان زیباترین سدهای ایران، به طور حتم سد اکباتان استان همدان جایگاه ویژه‌ای دارد. این سد در سال ۱۳۳۸ ساخته شد و نام آن در گذشته سد شهناز بود که پس از انقلاب به اکباتان تغییر نام داد. سد اکباتان دقیقا بر روی رود آبشینه و پایین‌تر از محل تلاقی دو رودخانه یلفان و رود ابرو قرار گرفته و ظرفیت مخزن آن هم معادل ۳۶ میلیون مترمکعب است.
از اهداف مهم احداث این سد می‌توان به تامین آب شرب مردم استان همدان و آبیاری مزارع کشاورزی این منطقه اشاره کرد. اطراف این سد مکانی دنج و باصفا و برای تفریح و استراحت است و سالانه گردشگران زیادی به بازدید از این سد زیبا آمده و از امکانات اطراف آن بهره می‌برند.
از امکانات ویژه‌ای که در حوالی این سد برای افراد در نظر گرفته شده می‌توان به وجود رستوران، چایخانه، مهمانسرا و حتی تفریحات آبی اشاره کرد که بدون تردید لحظات شاد و روحیه‌بخشی را برای شما و اعضای خانواده‌تان رقم خواهد زد. در نظر داشته باشید که فاصله سد اکباتان تا شهر همدان، چیزی در حدود ۱۱ کیلومتر است. عکاسی در کنار این سد زیبا و تماشایی را از یاد نبرید.
آدرس سد اکباتان: استان همدان، شهر همدان، ۵ کیلومتری جاده ملایر به همدان، نرسیده به روستای سنگستان، جاده سد، سد اکباتان
۱۱. سد مهاباد
سد مهاباد اولین سد در جهان است که درون شهر قرار گرفته و از این منظر توانسته محبوبیت ویژه‌ای را به دست آورد. این سد زیبا درون شهر مهاباد در استان آذربایجان غربی واقع شده و ساخت آن توسط مهندسان کشور یوگوسلاوی انجام گرفته است. نام این سد در گذشته، شاپور اول بود که با گذشت زمان و پیروزی انقلاب اسلامی به مهاباد تغییر پیدا کرد.
سد مهاباد جزء ۱۰ سد پرآب کشور بوده و منظره‌ای تماشایی را برای شما به تصویر می‌کشد. طول این سد معادل ۷۰۰ متر و ارتفاع آن در حدود ۴۷.۵ متر است. ماهیگیری و قایق‌سواری دو تفریح جذاب برای کسانی است که از این سد بازدید می‌کنند. مردم مهاباد در روزهای تعطیل برای تفریح و استراحت در اطراف این سد زیبا وقت می‌گذرانند.
آدرس سد مهاباد: استان آذربایجان غربی، شهر مهاباد، قسمت جنوبی دو شهر میاندوآب و نقده، سد مهاباد
۱۲. سد شهید عباسپور (کارون ۱)
یکی از بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین سدهای ایران که بر روی رودخانه کارون استان خوزستان قرار گرفته است، «سد کارون ۱» نام دارد. نام این سد پیش از انقلاب اسلامی، سد رضا شاه کبیر بود که پس از انقلاب به کارون ۱ تغییر پیدا کرد و هم‌اکنون با نام سد شهید عباسپور شناخته میشود.
علت نامگذاری این سد به نام شهید عباسپور به مخالفت ایشان به تخریب سد در زمان جنگ ایران و عراق مربوط میشود که بسیار ارزشمند است. نوع این سد بتنی بوده و ظرفیت مخزن آن ۳۱۳۹ میلیارد مترمکعب است. زیبایی سد شهید عباسپور بسیار حیرت‌انگیز و تماشایی است، بنابراین توصیه می‌کنیم در سفر خود به خوزستان حتما از این سد دیدن کنید.
آدرس سد شهید عباسپور: استان خوزستان، ۵۰ کیلومتری شمال شرقی شهر مسجد سلیمان، سد شهید عباسپور
۱۳. سد شهید کاظمی
سد شهید کاظمی را می‌توان یکی دیگر از سدهای زیبای ایران دانست که از آن با نام «سد بوکان» یا «سد کوروش کبیر» هم یاد میشود. این سد در سال ۱۳۴۶ ساخته شد و در سال ۱۳۵۰ مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
سد بوکان به شیوه هسته رسی ساخته شده و بر روی رودخانه زرینه رود در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بوکان و ۴۵ کیلومتری شاهین دژ استان آذربایجان غربی قرار گرفته است. هدف از احداث سد شهید کاظمی، تامین آب شرب مردم منطقه، مصارف کشاورزی و تامین برق بوده و از این نظر برای مردم استان آذربایجان غربی بسیار اهمیت دارد. بد نیست بدانید که حجم مخزن این سد در حدود ۸۵۰ میلیون مترمکعب است.
آدرس سد شهید کاظمی: استان آذربایجان غربی، شهر میاندوآب، شهر بوکان، قلندر، سد شهید کاظمی
جمع‌بندی
کشور ایران از سدهای متعددی برخوردار بوده که هر کدام در نوع خود زیبا و فوق‌العاده هستند. ما در این مقاله به معرفی و بررسی ۱۳ مورد از زیباترین سدهای ایران پرداختیم، اما سدهایی همانند کرخه، بیجار، سقالکسار، سلیمان تنگه، درودزن، طرق، فریمان، سیوند، جاوید، شمو، تهم، بختیاری، کاخک و بسیاری از سدهای دیگر هم در کشور ما وجود دارند که بسیار دیدنی هستند. در صورتی که از این سدها دیدن کرده‌اید، لطفا نظر و تجربیات خود را با ما و همه کاربران علی بابا به اشتراک بگذارید.
سلام. به همه شما ایران دوست های عزیز. سال های قبل احداث سد ونیروگاه دزسیلاب فروانی که به روستایان و کشاورزان پایین دست خسارات زیادی حدودا ۷۰۰ ملیون در آن زمان به مردم میزد. دولت این مهم را به عهده سازمان برنامه وبودجه نهاد. واز این پس شرکت موریسون دادسون آمریکا که کار این شرکت اکتشافات هوایی وبررسی جایگاه فعلی سد در سال ۱۳۳۵شد.ودر سال۱۳۳۸ کار احداث وراه اندازی شروع شد. در این پرژه خیلی بزرگ ۲۰ شرکت از ۸ کشور جهان شروع به کار کردند. جایگاه ساختمان سد دز خیلی جای سعب العبور وپرتگاه بود ارتفاع از بالای کوه تاقعر رودخانه دز ۹۰۰ متربود. اولین کار باید ساختن وکندن تونل ورفتن به قعر رودخانه بود. که یک شرکت آمریکایی که دوبرادر بودند به دو گروه تقسیم شدند که یکی از بالا ویک گروه دیگر از پایین شروع به حفاری تونل های که با شیب ۸ درصد کردند وطول تونل ها ۶ کیلومتر. بدون هیچ پایه وحفاظ میباشد که یکی از بزرگترین تونل های خاورمیانه بود. و کوه های اطراف این سد که تونل ها احداث گردید از جنس کنگره مره بختیاری هستند که دارای ۱۵ درصد سیمان خالص میباشد که هر چه آی می‌خورد سفت تر ومستحکم تر میشود وقتی که تونل ها ساخته شد وادوات ساخت به پایین منتقل شدند. شرکت امپرزیت جیرولا لودیجیانی میلان ایتالیا شروع به ساختمان دیواره بتنی سد نمود که سیمان استفاده شده از دورود لرستان آورده شد. وشنو ماسه از معدنی که ۲۵ کیلومتری اندیمشک بود آورده شد واول برای انحراف آب که بتوانند پی سد را بسازند با منفجر کردن بالای کوه جلوی آب را گرفتن وبعدیک تونل انحراف آب را به پشت جایگاه سد منحرف کردند وبتن ریزی دیواره سد در سال۱۳۴۰ شروع شد در همین حین کار نیرو گاه وترانسفرماتورها در حال انجام بود که توربین شافت ها راشرکت هیتاچی ژاپن وژنراتورها شرکت زیمنس آلمان شروع به کار کردند ودر سال۱۳۴۱ افتتاح گردید. و دیواره بتنی دو قوسی نازک به ارتفاع ۲۰۳ متروصد سال ضمانت دیواره بتنی را دارد واین سد با زلزله ۱۰ ریشتری مقاومت دارد که امتحان وتست گردیده. ود زمان جنگ تحمیلی یک راکت که در فاصله نزدیک مورد اصابت گردید فقط یه چی کوچکی که ۲۵۰ گرم از بتن دیواره را کند واصلا آسیبی ندید. ونیرو گاه سد دز ۵۲۰ مگابایت برق تولید می‌کند. باتشکر مزاحم وقتتون شدم.. عکس ها زیادی هم دارم از این سد که اگه امکانش باشه براتون ارسال میکنم
سلام حبیب عزیز 🙂
ممنون از توضیحات کامل و جامعی که نوشتی. نکات بسیار جالبی داشت.
سلام. من اطلاعات کامل وجامع از سد دز دارم اگه خواستی م.یتونم به اشتراک بزارم
سلام حبیب عزیز 🙂 خیلی خوشحال میشیم اگه تجربتون رو اینجا به اشتراک بذارین.
باتشکر از اطلاعات کاربردی سایت شما. ده‌ها عکس از زوایای مختلف از سد سفیدرود در آرشیو بنده موجود است درصورت درخواست با کمال میل حاضرم تقدیم کنم .باتشکر مجدد
سلام تورج عزیز 🙂
حتما با شما در ارتباط هستیم.