در دل سرزمین پررمزوراز فارس، جایی است که تاریخ و طبیعت دست به دست هم دادهاند تا تصویری باشکوه از ایران کهن و زیباییهای ناب آن ترسیم کنند؛ اینجا مرودشت است، شهری که اگرچه نامش زیر سایه پرآوازه شیراز گاهی کمتر شنیده میشود، اما هر قسمتش یادآور شکوه امپراتوریهای باستانی و جلوهگاه مناظر طبیعی بینظیر جنوب ایران است.
از تخت جمشید و نقش رستم گرفته تا بهشت گمشده، دیدنی های مرودشت ترکیبی از عظمت تاریخ و لطافت طبیعت ایران هستند. مرودشت در ۵۰ کیلومتری شمال شیراز قرار دارد و دومین شهر بزرگ استان فارس به شمار میرود.
مرودشت کجاست؟
جاهای دیدنی مرودشت کجاست؟
در مرودشت کجا اقامت کنیم؟
سوغات مرودشت چیست؟
فاصله مرودشت تا شیراز چقدر است؟
نام این شهر برگرفته از دشتها و مرغزارهای سرسبز منطقه است و پیشینه آن به روزگاران کهن بازمیگردد؛ جایی که پیش از شکوه تخت جمشید، اقوام متمدنی در دشتهای حاصلخیز آن زندگی میکردند. همین ریشههای عمیق تاریخی و طبیعی، بازدید از جاهای دیدنی مرودشت را به تجربهای فراتر از یک سفر معمولی تبدیل میکند.
در کنار جاهای دیدنی شیراز، بازدید از مرودشت و جاهای دیدنی اطراف آن را نیز نباید از دست بدهید. با ما همراه باشید تا در ادامه در مجله گردشگری علی بابا، گوشهبهگوشه این شهر پرشکوه را در راهنمای سفر به مرودشت برایتان روایت کنیم.

عکس از: سایت Google maps
مرودشت کجاست؟
مرودشت یکی از شهرهای مرکزی استان فارس است که حدود ۵۰ کیلومتر با شهر شیراز فاصله دارد. این شهر در دشت حاصلخیزی به همین نام، در دامنههای جنوبی رشتهکوههای زاگرس قرار گرفته و از موقعیت جغرافیایی نسبتا مرکزی در استان برخوردار است.
شهر مرودشت از شمال با شهرهای خرمبید و اقلید، از شرق با ارسنجان و بوانات، از غرب با سپیدان و از جنوب با شیراز هممرز است.
لوکیشن مرودشت روی گوگل مپ
مسیرهای رفتن به مرودشت
برای سفر به مرودشت، بسته به زمان، بودجه و سلیقهتان میتوانید از روشهای مختلفی استفاده کنید. این شهر از نظر موقعیت جغرافیایی به شیراز نزدیک است، بنابراین بیشتر مسیرهای منتهی به آن از شیراز میگذرد.
اگر راحتی و سرعت اولویت شماست، سفر هوایی تا شیراز و سپس ادامه مسیر بهصورت زمینی گزینه مناسبی است. در مقابل، اگر مسیر برایتان بخشی از لذت سفر است، سفر زمینی میتواند تجربهای متفاوت و لذتبخش باشد. در ادامه این بخش از راهنمای سفر به مرودشت با جزئیات بیشتری هر دو شیوه سفر را بررسی میکنیم.

عکس از: سایت Google maps
سفر به مرودشت با هواپیما
شهر مرودشت فرودگاه ندارد، اما نزدیکترین فرودگاه به آن، فرودگاه بینالمللی شهید دستغیب شیراز است که حدود ۵۰ کیلومتر با مرودشت فاصله دارد. بعد از فرود در شیراز، میتوانید با تاکسی یا وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس و مینیبوس خود را به مرودشت برسانید.
این روش سریع، راحت و ایمن است، اما ممکن است نسبت به دیگر روشها هزینه بیشتری داشته باشد و نیازمند هماهنگی زمانی برای پروازها و مسیر زمینی باشد. با این حال، برای کسانی که از شهرهای دور یا خارج از استان به فارس سفر میکنند، این مسیر بهترین انتخاب خواهد بود.
سفر زمینی به مرودشت
سفر زمینی به شهر مرودشت هم با خودروی شخصی و هم با اتوبوس و قطار امکانپذیر است. اگر با ماشین شخصی سفر میکنید، میتوانید در مسیر از شهرهای دیدنی استان فارس هم بازدید کنید و تجربهای آزاد و ماجراجویانهتر داشته باشید.
برای کسانی که ترجیح میدهند رانندگی نکنند، اتوبوسهای بینشهری و قطارهای مسافربری که به ایستگاه مرودشت میرسند، گزینههای اقتصادی هستند. این روشها ایمناند و بهویژه برای سفرهای خانوادگی یا گروهی مقرونبهصرفهتر خواهند بود.

عکس از: سایت Google maps
- فاصله شهر مرودشت تا تهران حدود ۸۳۳ کیلومتر است و با خودرو ۹ تا ۱۰ ساعت زمان میبرد.
- فاصله مرودشت تا شیراز حدود ۵۰ کیلومتر است و مسیر زمینی آن حدود ۵۰ دقیقه طول میکشد.
- فاصله مرودشت تا تخت جمشید حدود ۱۳ کیلومتر است و با خودرو حدود ۲۵ دقیقه زمان میبرد.
- فاصله مرودشت تا اصفهان حدود ۴۰۰ کیلومتر است و سفر زمینی به آن حدود ۵ ساعت طول میکشد.
آبوهوای مرودشت
مرودشت به دلیل قرارگیری در منطقهای کوهستانی، آبوهوایی نسبتا خنک و دلپذیر دارد. اگر از شلوغی شهرهای گرمسیری خستهاید و دنبال مقصدی با تابستانهای ملایم هستید، این شهر انتخاب مناسبی است.

عکس از: سایت Google maps
در مناطق مرتفعتر مرودشت، هوا اغلب سردتر است و در سایر نواحی شهرستان، با اقلیم معتدلتری روبهرو میشوید. میانگین بارش سالانه در این منطقه حدود ۳۵ میلیمتر است که نشاندهنده اقلیم نسبتا مرطوبتر آن نسبت به بسیاری از مناطق جنوبی ایران است.
بیشترین دمای ثبتشده در مرودشت ۴۱ درجه سانتیگراد است، اما معمولا چنین دماهایی در تابستانهای آن چندان رایج نیستند. در مقابل، کمینه دما در برخی روزهای سرد زمستان به حدود ۹ درجه سانتیگراد نیز میرسد.
بهترین زمان سفر به مرودشت
بهترین زمان سفر به شهر مرودشت معمولا از اواخر زمستان تا پایان بهار است؛ وقتی که هوا معتدل و طبیعت منطقه سرسبز و چشمنواز است. در این فصل بازدید از جاهای دیدنی مرودشت مثل تخت جمشید و نقش رستم با کمترین سختی ممکن انجام میشود و هزینهها نیز معمولا متعادل باقی میمانند.
البته اگر از شلوغی پرهیز میکنید، تعطیلات نوروز را انتخاب نکنید. تابستانهای مرودشت برخلاف بسیاری از نقاط فارس، چندان گرم نیست و برای سفر مناسب است. پاییز و بهویژه زمستان با سرمای زیاد همراهاند و ممکن است برای همه خوشایند نباشند، مگر اینکه بخواهید دیدنی های مرودشت را در سکوت و سرمای زمستانی تجربه کنید.

عکس از: سایت Google maps
جاهای دیدنی مرودشت
مرودشت شهری است که در دل خود و اطرافش گنجینهای از جاذبههای متنوع را جای داده است؛ از آثار باستانی خیرهکننده گرفته تا طبیعتی بکر و چشمنواز. اگرچه بیشتر این دیدنیها در حومه شهر قرار دارند، اما فاصله کم آنها تا مرکز شهر مرودشت، فرصتی فراهم میکند تا با یک برنامهریزی مناسب، سفری پربار و تماشایی را تجربه کنید.
در ادامه این بخش از راهنمای سفر به مرودشت با جاهای دیدنی مرودشت بیشتر آشنا میشویم.
تخت جمشید
تخت جمشید، با نام تاریخی پارسه، یکی از باشکوهترین بناهای تاریخی ایران است که در دوران هخامنشیان به عنوان مرکز آیینها و مراسم تشریفاتی ساخته شد. این مجموعه در دامنه کوه رحمت و بر سکویی عظیم قرار دارد. ساخت این بنا از حدود سال ۵۱۸ پیش از میلاد توسط داریوش بزرگ آغاز شد و در دوران خشایارشا و اردشیر یکم ادامه یافت.
تلفیق هنرمندانه سنگها بدون ملات و با بستهای فلزی، نشان از مهارت بالای معماران آن دوران ایران باستان دارد. بخشهای مختلف تخت جمشید مانند کاخ آپادانا، صدستون، تچر و دروازه ملل، هر کدام داستانی از شکوه و ساختار سیاسی، فرهنگی و هنری ایران باستان روایت میکنند.

عکس از: سایت Google maps
فلسفه وجود این مکان، وحدت اقوام ایرانی و ترویج فرهنگ صلح از طریق هنر بوده است؛ موضوعی که در کتیبهها و طراحی سازهها به وضوح دیده میشود. این بنای ارزشمند نمادی از غنای تاریخی و بخشی از هویت فرهنگی ایرانزمین است.
آدرس تخت جمشید
استان فارس، مرودشت، ۱۰ کیلومتری شمال شرقی مرودشت، مجموعه تاریخی تخت جمشید
لوکیشن تخت جمشید روی گوگل مپ
نقش رستم
نقش رستم یکی از کهنترین و مهمترین مجموعههای باستانی ایران است که در روستای زنگیآباد مرودشت، در فاصله ۶ کیلومتری شمال تخت جمشید قرار دارد. این محوطه تاریخی در دل کوه رحمت، یادگارهایی از سه دوره مهم تاریخ ایران یعنی ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده است.
چهار آرامگاه دخمهای شاهان هخامنشی (داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم) با نمایی یکسان و باشکوه، در دل صخره تراشیده شدهاند. در نقش رستم، نقشبرجستههایی از تاجگذاریها، پیروزیها و آیینهای ساسانیان به چشم میخورد که از نظر هنری و تاریخی ارزش زیادی دارند.

عکس از: سایت Balad
بنای اسرارآمیز «کعبه زرتشت» نیز در مرکز این محوطه قرار دارد که احتمالا کاربرد مذهبی یا اداری داشته است. ترکیب این آثار باعث شده نقش رستم به یکی از غنیترین گنجینههای تصویری تاریخ ایران باستان تبدیل شود.
آدرس نقش رستم
استان فارس، شمال شهرستان مرودشت، روستای زنگیآباد
لوکیشن نقش رستم روی گوگل مپ
نقش رجب
نقش رجب، یکی از ارزشمندترین یادگارهای دوره ساسانی در استان فارس، تنها سه کیلومتر با تخت جمشید فاصله دارد؛ اما برخلاف همسایه نامدارش، کمتر موردتوجه گردشگران قرار میگیرد. این مجموعه شامل چهار سنگنگاره و دو کتیبه است که در دل کوه رحمت، جایی میان جاده شهر مرودشت به سارویی حجاری شدهاند.
در نقش رجب، صحنههایی از تاجگذاری اردشیر بابکان و شاپور اول، تصویری از درباریان ساسانی و کتیبهای از کرتیر، موبد قدرتمند آن دوران را میتوان دید. این آثار، تاریخنگاری تصویری پادشاهان ساسانی را به نمایش میگذارند و از نظر هنری و تاریخی همپای نقش رستم ارزش دارند.

عکس از: سایت Google maps
اولین سنگنگاره، تاجگذاری اردشیر بابکان، بنیانگذار شاهنشاهی ساسانی را نشان میدهد. دومین نقش، صحنه تاجگذاری شاپور اول را به تصویر کشیده است. در نقش سوم، شاپور را سوار بر اسب میبینیم که در کنار نُه تن از بزرگان ساسانی ایستادهاند. در چهارمین نقش نیز، چهره کرتیر، موبد بانفوذ زرتشتی، با کتیبهای به خط پهلوی نقش بسته است.
آدرس نقش رجب
استان فارس، مرودشت، ۳ کیلومتری شمال تخت جمشید، جاده مرودشت – سارویی
لوکیشن نقش رجب روی گوگل مپ
تنگ بلاغی
تنگ بلاغی، درهای سرسبز و تماشایی است که بین دشت پاسارگاد و دشت سعادتشهر قرار گرفته و به خاطر طبیعت بکر و رودخانه دائمیاش، یکی از چشمنوازترین جاذبههای طبیعی و تاریخی مرودشت به شمار میآید.
رودخانهای که از روستای قصر یعقوب سرچشمه میگیرد، از میان این تنگه میگذرد و با خلق منظرهای چشمنواز، جاذبهای دیدنی را در دل استان فارس پدید آورده است. این منطقه با درختان کهنسال بنه (پسته کوهی) و مراتع سبز، بهویژه در فصل بهار، به محل ییلاق عشایر تبدیل میشود.

عکس از: سایت Wikimedia
اما ارزش تنگ بلاغی تنها به طبیعت زیبایش محدود نمیشود. این دره تاریخی، با بیش از ۱۴۰ اثر باستانی از دوران پارینهسنگی تا دوره اسلامی، یکی از گنجینههای باستانشناسی ایران است. آثار شناساییشده در این منطقه شامل محوطههای باستانی، غارها، کورههای ذوب فلز، بقایای کاخها و آرامگاههایی از دوره هخامنشی، اشکانی و ساسانی هستند.
آدرس تنگ بلاغی
استان فارس، شهرستان مرودشت، جنوب مجموعه تاریخی پاسارگاد
لوکیشن تنگ بلاغی روی گوگل مپ
کاخ تچر
کاخ تچر یکی از قدیمیترین، زیباترین و سالمترین کاخهای مجموعه جهانی تخت جمشید است که در جنوب غربی کاخ آپادانا قرار دارد. این بنای تاریخی، کاخ اختصاصی داریوش بزرگ هخامنشی بوده و به دلیل ساختار خاص و معماری بینظیرش، به «آینهخانه» نیز شهرت دارد؛ چرا که سنگهای خاکستری صیقلی آن به حدی براق بودهاند که تصویر افراد را منعکس میکردهاند.
برخلاف بسیاری از سازههای تخت جمشید، کاخ تچر در حمله اسکندر مقدونی دچار آتشسوزی نشد و امروزه به عنوان سالمترین بنای مجموعه شناخته میشود. این کاخ مستطیلیشکل، ابعادی حدودا ۴۰ در ۳۰ متر دارد و بر سکویی بالاتر از سطح کاخ آپادانا ساخته شده است.

عکس از: سایت Wikimedia
در و پنجرههای سنگی باقیمانده، نقوش حکاکیشده از داریوش، درباریان و نبردهای اسطورهای از دیدنیترین بخشهای این کاخ هستند. بازدید از کاخ تچر، علاوه بر آشنایی با معماری شاهانه دوره هخامنشی، فرصتی برای تماشای سنگتراشیهای ظریف و باستانی است که بعدها در دیگر آرامگاههای شاهان هخامنشی الگوبرداری شدند.
آدرس کاخ تچر
استان فارس، شهرستان مرودشت، شهرک مهدیه، انتهای خیابان تخت جمشید، مجموعه تخت جمشید
لوکیشن کاخ تچر روی گوگل مپ
سنگنبشتههای پهلوی
سنگنبشتههای پهلوی یکی از آثار تاریخی برجسته و کمترشناختهشده مرودشت هستند که به دوره ساسانیان بازمیگردند. این سنگنوشتهها در سطح شمال شرقی کوه استخر و در نزدیکی روستای بنی یکه قرار گرفتهاند و بخشی از هویت تاریخی منطقه را به نمایش گذاشتهاند.
متن کندهکاریشده روی سنگها به خط پهلوی است و اهمیت آنها نهتنها به دلیل قدمتشان، بلکه به خاطر اطلاعات تاریخی ارزشمندی است که درباره ساختار حکومتی و فرهنگی دوره ساسانی ارائه میدهند.

عکس از: سایت Wikimedia
محل قرارگیری این سنگنبشتهها در دل طبیعت کوهستانی، منظرهای دیدنی و آرامشبخش را به بازدیدکنندگان هدیه میدهد. مسیر دسترسی به این جاذبه در روستای بنی یکه از توابع بخش درودزن است. اگرچه مسیر ممکن است کمی ناهموار باشد، اما زیباییهای طبیعی اطراف و حالوهوای تاریخی مکان، هر سختی را جبران میکند.
آدرس سنگنبشتههای پهلوی
استان فارس، شهرستان مرودشت، بخش درودزن، دهستان ابرج، روستای بنی یکه، سطح شمال شرقی کوه استخر
لوکیشن سنگنبشههای پهلوی روی گوگل مپ
آرامگاه اردشیر دوم (هخامنشی) و اردشیر سوم (هخامنشی)
در سینه کوه مهر و در نزدیکی محوطه باستانی تختجمشید، دو آرامگاه صخرهای باشکوه دیده میشود که به اردشیر دوم و اردشیر سوم، دو پادشاه دوره هخامنشی منسوب است. این آرامگاهها که از دور نیز به راحتی قابل مشاهده هستند، به شکل چلیپا در دل کوه کنده شدهاند و از نظر فرم و معماری، شباهت بسیاری به آرامگاههای نقش رستم دارند.
بالای مدخل هر آرامگاه، نقشبرجستهای از شاه در حال نیایش بر فراز اورنگ سلطنتی دیده میشود که توسط ۳۰ نفر نماینده ملتهای تابعه حمل میگردد؛ بالای آن نیز نقش انسان بالدار، نماد فرّه ایزدی، خودنمایی میکند.

راهنمای سفر به مرودشت
نمای ورودی این آرامگاهها با نیمستونها و سرستونهای گاو دوسر به شکل مقطع یک کاخ هخامنشی طراحی شده است. گفته میشود آرامگاه جنوبی با سه تابوت سنگی، به اردشیر دوم و آرامگاه شمالی با دو قبر، به اردشیر سوم تعلق دارد. این مجموعه همچنین در نزدیکی آرامگاهی ناتمام، منسوب به داریوش سوم قرار دارد.
آدرس آرامگاه اردشیر دوم (هخامنشی) و اردشیر سوم (هخامنشی)
استان فارس، شهرستان مرودشت، نزدیک محوطه تخت جمشید، دامنه کوه مهر
لوکیشن آرامگاه اردشیر دوم روی گوگل مپ
لوکیشن آرامگاه اردشیر سوم روی گوگل مپ
شهر قدیمی استخر
یکی از جاذبههای کمترشناختهشده اما بسیار ارزشمند در میان دیدنی های مرودشت، شهر باستانی استخر است که با نام «تخت طاووس» نیز شناخته میشود. این شهر تاریخی که تنها ۵ کیلومتر با تخت جمشید فاصله دارد، در دوران ساسانی به اوج شکوه خود رسید و برای سالها بهعنوان پایتخت پادشاهان پارس شناخته میشد.
امروزه آنچه از استخر باقی مانده، ویرانههایی از ستونها، دیوارهها و دروازههای سنگی است که بازدید از آنها، شما را به دل تاریخ باستان ایران میبرد.

عکس از: سایت Wikimedia
وجه تسمیه «استخر» به واژهای در فارسی میانه با معنای «دژ سنگی» بازمیگردد و موقعیت استراتژیک این شهر میان کوههای رحمت و رودخانه سیوند، باعث رونق کشاورزی و سکونتپذیری آن در گذشته بوده است. استخر پس از حمله اعراب و مقاومت شدید مردمش، به شدت آسیب دید و با مهاجرت اهالی به شیراز، رو به فراموشی رفت.
آدرس شهر قدیمی استخر
استان فارس، شهرستان مرودشت، حدود ۵ تا ۷ کیلومتری شمالغربی تخت جمشید
لوکیشن شهر قدیمی استخر روی گوگل مپ
معدنهای سنگ تخت جمشید
در دل کوههای اطراف پارسه، بیش از چهل معدن سنگ باستانی وجود دارد که هر یک در ساخت سازههای باشکوه دوران هخامنشی، از تخت جمشید گرفته تا آرامگاه کوروش، نقش داشتهاند. این معادن گنجینههایی پنهان از دل تاریخ هستند که سنگهایی به رنگهای سیاه، سفید، طلایی و مرمرین را در دل خود جای دادهاند.
یکی از مهمترین آنها، معدن سنگ الماس در کوه تنگ خشک نزدیک سیوند است که مصالح بسیاری از بناهای تخت جمشید از آن استخراج شدهاند. متاسفانه بخشهایی از این معدن در سالیان گذشته توسط برخی سودجویان با دینامیت آسیب دیده است، اما هنوز هم شکوه تاریخیاش چشمنواز است.

عکس از: سایت Wikimedia
در کنار آن، معدن سنگ مجدآباد در غرب مرودشت یکی دیگر از منابع باستانی تامین مصالح کاخهای پارسه به شمار میآید. استخراج این سنگها با روشهای ساده اما مهندسیشده، همچون استفاده از گوههای چوبی و قرقره، نشاندهنده نبوغ نیاکان ما در ۲۵۰۰ سال پیش است.
آدرس معدنهای سنگ تخت جمشید
آدرس معدن سنگ الماس: کوه تنگ خشک، نزدیکی روستای سیوند، مرودشت
آدرس معدن سنگ مجدآباد: روستای مجدآباد، بخش رامجرد، ۴۰ کیلومتری غرب تخت جمشید
لوکیشن معدن سنگ تخت جمشید روی گوگل مپ
بقعه ایوب نبی (ع)
بقعه متبرکه حضرت ایوب نبی (ع) در ۴۲ کیلومتری شهرستان مرودشت و در دامنه کوه ایوب، مجاور روستای چمنی، واقع شده است. این مکان که محل دفن حضرت ایوب نبی (ع) و همسر ایشان بیبی رحیمه است، بهخاطر طبیعت دلانگیزش در کنار چشمه، درختان کهنسال و چشماندازهای کوهستانی، مقصدی آرامشبخش برای گردشگران مذهبی محسوب میشود.

عکس از: سایت Google maps
در اطراف بقعه، درختچههایی قرار دارد که از دور شبیه گله گوسفند هستند و به «گله ایوب نبی» شهرت دارند. در داخل بقعه، دو ضریح برای حضرت ایوب (ع) و بیبی رحیمه قرار گرفته و چند سنگ قبر تاریخی از دوران صفویه نیز در نزدیکی آن دیده میشود. این مجموعه در ارتفاع ۱۶۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
آدرس بقعه حضرت ایوب نبی (ع)
استان فارس، بخش درودزن شهرستان مرودشت، ۴۲ کیلومتری جاده سد درودزن، دهستان رامجرد دو، دامنه کوه ایوب، مجاورت روستای چمنی
لوکیشن امامزاده ایوب نبی روی گوگل مپ
سد درودزن
سد درودزن، یکی از بزرگترین و مهمترین سدهای مخزنی ایران، در ۵۰ کیلومتری شمالغرب شهر مرودشت و بر روی رودخانه کُر قرار گرفته است. این سد که در گذشته با نام «سد داریوش کبیر» شناخته میشد، در سال ۱۳۵۱ به بهرهبرداری رسید و نقش مهمی در تامین آب آشامیدنی، کشاورزی و برق استان فارس دارد.

عکس از: سایت Irna
در کنار اهمیت اقتصادی، سد درودزن با چشمانداز طبیعی و فضای دلانگیزش به یکی از محبوبترین دیدنی های مرودشت تبدیل شده است. در اطراف دریاچه بزرگ و آرام سد، امکانات مناسبی برای گردشگران فراهم شده است؛ از جمله محلهای پیکنیک، قایقسواری، مسیرهای پیادهروی، کوهنوردی و اقامتگاههایی همچون هتل و رستوران.
هوای خنک و مناظر سرسبز اطراف سد، بهویژه در فصول بهار و تابستان، بسیاری از خانوادهها و طبیعتدوستان را به این نقطه میکشاند. اگر قصد دارید یک روز را در دل طبیعت سپری کنید و از فضای آرام و منحصربهفرد منطقه لذت ببرید، سد درودزن انتخابی عالی خواهد بود.
آدرس سد درودزن
استان فارس، ۵۰ کیلومتری شمالغرب مرودشت، در مسیر رود کر
لوکیشن سد درودزن روی گوگل مپ
تیرهباغ
تیرهباغ یا تیرباغ یکی از تفرجگاههای سرسبز و چشمنواز شهرستان مرودشت است که در بخش درودزن و حوالی روستای کندازی قرار دارد. این منطقه با آبوهوای خنک، پوشش گیاهی متراکم، رودخانهای روان و چشمههای طبیعی، مقصدی آرام و دلپذیر برای گردش و استراحت در دل طبیعت است.

عکس از: سایت Balad
تیرباغ با آسمان آبی، درختان بلند و جریان آب زلالش، محیطی آرامشبخش برای پیکنیک خانوادگی و طبیعتگردی فراهم کرده است. جاذبه اصلی تیر باغ، طبیعت بکر و دستنخورده آن است که بهویژه در فصل بهار و اوایل تابستان جلوهای تماشایی دارد.
آدرس تیرهباغ
استان فارس، شهرستان مرودشت، بخش درودزن، حوالی روستای کندازی
لوکیشن تیرهباغ روی گوگل مپ
تنگ خشک
تنگ خشک یکی از دیدنیترین مناطق طبیعی شهر مرودشت است که در فاصله ۳۰ کیلومتری شمالشرقی این شهرستان و روبهروی دهستان سیوند واقع شده است. این تنگه به طول حدود ۲۰ کیلومتر و عرض ۲ کیلومتر، بخشی از رشتهکوههای زاگرس است و پوشش انبوهی از درختان بنه، ارژن، بادام کوهی، کیکم و انواع سبزیها و گیاهان دارویی دارد.
وجود چشمهسارهای فراوان مانند آبشار اوبرو، چشمه اندرز، سرچشمه ابوالمهدی و چال جانقلی، این منطقه را به مقصدی ایدهآل برای گردشهای کوتاهمدت بدل کرده است. تنگ خشک تنها یک مقصد طبیعی نیست، بلکه اثری باستانی نیز در دل خود جای داده است.

راهنمای سفر به مرودشت
سنگنوشتهای مربوط به دوره ساسانی با خط پهلوی، در دل این تنگه کشف شده که یکی از قدیمیترین اسناد تاریخی درباره سیوند محسوب میشود. این کتیبه به فرخ، پسر نریمان اشاره دارد که از دیدگاه باستانشناسی، زبانشناسی و دینی بسیار ارزشمند است.
آدرس تنگ خشک
استان فارس، شهرستان مرودشت، بخش سیدان، بعد از روستای سیوند
لوکیشن تنگ خشک روی گوگل مپ
غار اشکفت گاوی
غار «اشکفت گاوی» یکی از کهنترین زیستگاههای انسانی در ایران است که در دامنه شمالی کوه سبز و حدود پنج کیلومتری جنوب غربی شهرستان مرودشت واقع شده است. این غار با دهانهای رو به رود کر و در ارتفاع حدود ۳۰ متری از سطح دشت، به دلیل کشف ابزارهای سنگی و استخوانی و بقایای تدفین انسان هوشمند، جایگاه ویژهای در باستانشناسی ایران دارد.
بر پایه نتایج آزمایش کربن ۱۴، قدمت این یافتهها به حدود ۲۷ تا ۱۶ هزار سال پیش در دوره پارینهسنگی میرسد. اشکفت گاوی تنها غار باستانی استان فارس است که کاوشهای علمی در آن انجام شده است.

عکس از: سایت Balad
دهانه اصلی غار در میان درختان بنه و سرو کوهی پنهان شده و فضای درونی آن با ستونهای آهکی زیبایی شکل گرفته که به استالاکتیت و استالاگمیت شهرت دارند. در انتهای غار، خمرهای طبیعی از سنگ آهک دیده میشود که آب خنک از سقف روی آن میچکد و منظرهای شگفتانگیز پدید آورده است.
آدرس غار اشکفت گاوی
استان فارس، شهرستان مرودشت، دامنه شمالی کوه سبز، روبهروی روستای دهویه رونیز علیا
لوکیشن غار اشکفت گاوی روی گوگل مپ
برج زندان سلیمان
برج سنگی موسوم به «زندان سلیمان» یکی از اسرارآمیزترین یادگارهای اوایل دوره هخامنشی است که در مجموعه باستانی پاسارگاد، در قسمت شمال کاخها واقع شده است.
این سازه چهارضلعی با ارتفاعی نزدیک به ۱۴ متر، در گذشته بر سکویی سهپلهای استوار بوده و ورودی آن در ارتفاع حدود ۷.۵ متری از سطح زمین قرار داشته؛ بهطوری که دسترسی به آن تنها از طریق پلکانی ۲۹ پلهای ممکن بوده است. جنس سنگهای سفید مرمرنمای آن و پنجرههای مستطیلی قابگرفته با سنگ سیاه، جلوهای منحصربهفرد به بنا دادهاند.

عکس از: سایت Wikimedia
کاربری دقیق برج هنوز مشخص نیست؛ برخی آن را آرامگاه کمبوجیه، پسر کوروش میدانند و گروهی دیگر از آن به عنوان نیایشگاه، آتشکده یا حتی گنجخانه کوروش یاد کردهاند. شباهت ساختاری آن با «کعبه زرتشت» در نقش رستم، نظر پژوهشگران را به خود جلب کرده و احتمال کاربرد مذهبی یا آرامگاهی را تقویت کرده است.
آدرس برج زندان سلیمان
استان فارس، شهرستان مرودشت، مجموعه جهانی پاسارگاد، شمال محدوده کاخها
لوکیشن برج زندان سلیمان روی گوگل مپ
پل بند امیر
پل بند امیر یکی از شاخصترین آثار تاریخی شهرستان مرودشت است که در جنوب شرقی جلگه مرودشت و بر روی رود کر ساخته شده است. این پل – بند با قدمتی نزدیک به ۱۱۰۰ سال، در دوره آل بویه (قرن چهارم هجری) و به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شده و ترکیبی از مهارت معماری ایرانی در پلسازی و بندسازی را به نمایش میگذارد.

عکس از: سایت Wikimedia
پل دارای ۱۳ دهانه، ۱۰۳ متر طول، ۷.۵ متر عرض و حدود ۳.۸ متر ارتفاع است و مصالحی چون سنگ آهک، آجر و ساروج در ساخت آن به کار رفته است. برخی پژوهشگران معتقدند این سازه روی شالودهای از دوره ساسانی ساخته شده و در منابعی مانند آثار مقدسی و ابنبلخی نیز از آن یاد شده است.
اگرچه این بنا هنوز استوار مانده، اما سالهاست به حال خود رها شده و در معرض آسیبهای جدی قرار دارد. کندوکاوهای غیرمجاز، آتشسوزی در دهانههای پل، یادگارینویسی، رشد گیاهان هرز و مرمتهای غیراصولی، زیبایی و سلامت این شاهکار تاریخی را تهدید میکنند.
آدرس پل بند امیر
استان فارس، مرودشت، جنوبشرقی جلگه مرودشت، بر روی رود کر
لوکیشن پل بند امیر روی گوگل مپ
قلعه استخر
قلعه استخر از شاخصترین آثار تاریخی شهر مرودشت است که بر فراز کوهی با همین نام در جنوب روستای بنی یکه واقع شده است.
این قلعه که در دوران ساسانیان ساخته شده، بخشی از مجموعه معروف «سه گنبدان» است و به عنوان محکمترین دژ پارس شناخته میشده است. ارتفاع آن از دشت حدود ۴۰۰ متر است و تنها یک مسیر صعودی دارد، که همین ویژگی باعث شده در تاریخ بارها پناهگاه امنی برای سپاهیان ایرانی باشد.

عکس از: سایت Wikimedia
این قلعه در ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. از زیباییهای قلعه استخر میتوان به سنگرهای سنگی، سرو کهنسال و بقایای استخری اشاره کرد که در دوره دیلمیان ساخته شده و گنجایش ۱۰ میلیون لیتر آب را داشته است.
آدرس قلعه استخر
استان فارس، شهرستان مرودشت، بخش درودزن، دهستان ابرج، جنوب روستای بنی یَکه
لوکیشن قلعه استخر روی گوگل مپ
قصر قلات
قصر قلات یا قره قلات، یکی از جاذبههای کمترشناختهشده اما ارزشمند مرودشت است که قدمت آن به دوره پادشاهی هخامنشیان بازمیگردد. این محوطه تاریخی که در شرق باغهای سیدان قرار گرفته، در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

عکس از: سایت Balad
آنچه قصر قلات را منحصربهفرد میکند، تلفیق آثار تاریخی با طبیعت زنده و چشمنواز آن است. استخری طبیعی که آب آن از چشمههای جوشان و زلال کوهستانی تغذیه میشود، فضایی آرامشبخش برای گردش و تامل در تاریخ فراهم کرده است. این منطقه علاوه بر ارزش تاریخی، به عنوان یک تفرجگاه طبیعی نیز موردتوجه اهالی و مسافران است.
آدرس قصر قلات
استان فارس، شهرستان مرودشت، بخش سیدان، شرق باغهای سیدان
لوکیشن قصر قلات روی گوگل مپ
باغ بدره
باغ بدره، یکی از چشمنوازترین تفرجگاههای طبیعی استان فارس و از جاهای دیدنی مرودشت است که در روستای آب انار، از توابع بخش سیدان قرار دارد. این باغ سرسبز با درختان چنار و افرا، چشمههای جوشان و حوضهای طبیعی، فضایی آرام و روحنواز را برای گردشگران فراهم میکند.

عکس از: سایت Farsnews
آب سه چشمهای که از دل کوه جاری میشوند، به دو حوض میریزند و باغها و زمینهای اطراف را نیز سیراب میکنند. زیبایی باغ بدره در فصل بهار به اوج خود میرسد؛ جایی که سایه درختان انبوه، فرشی از برگهای زرد و سبز را روی زمین میپوشاند و ترکیب رنگها، تداعیگر همزمانی بهار و پاییز میشود.
آدرس باغ بدره
استان فارس، شهرستان مرودشت، بخش سیدان، روستای آب انار
لوکیشن باغ بدره روی گوگل مپ
تنگ بستانک
تنگ بستانک، یا همان بهشت گمشده، یکی از زیباترین و سرسبزترین مناطق طبیعی استان فارس است که در شمال غربی شهرستان مرودشت و نزدیکی بخش کامفیروز واقع شده است.
این منطقه ییلاقی که در ارتفاعی بین ۱۷۰۰ تا ۲۷۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد، به خاطر اقلیم خنک، پوشش جنگلی متراکم، رودخانههای زلال، آبشارهای کوچک و مسیرهای سنگیاش، مقصدی مناسب برای علاقهمندان به طبیعتگردی، کوهنوردی و عکاسی به شمار میرود.

عکس از: سایت Google maps
فضای تنگه با درختان چنار و گردو پوشیده شده و ترکیب نور و سایه، جریان آب و رسوبات آهکی، منظرهای رویایی و کمنظیر خلق کرده است. امکانات رفاهی نیز نظیر آلاچیق، سرویس بهداشتی و بوفه در این منطقه وجود دارد.
آدرس تنگ بستانک
استان فارس، شهرستان مرودشت، جاده درودزن، کامفیروز، تنگ بستانک
لوکیشن تنگ بستانک روی گوگل مپ
آبشار دشتک ابرج
آبشار دشتک ابرج یکی از بکرترین و زیباترین جاذبههای طبیعی شهر مرودشت است که در ۶۵ کیلومتری شمال غرب این شهر و در نزدیکی روستای تاریخی دشتک قرار دارد. این آبشار در منطقهای مرتفع و کوهستانی واقع شده و دارای دو آبشار زیباست که در دل طبیعتی سرسبز و جنگلی، تصویری خیرهکننده پدید آوردهاند.
مسیر منتهی به این آبشار از میان جنگلی از درختان گردو عبور میکند و در نزدیکی آن نیز سد درودزن قرار دارد که خود از جاذبههای دیدنی منطقه به شمار میرود.

عکس از: سایت Google maps
روستای دشتک که میزبان این آبشار است، از روستاهای تاریخی استان فارس با معماری پلکانی، چشمههای متعدد، باغات وسیع و طبیعتی خوشآبوهواست که فضایی دلانگیز برای گشتوگذار در فصول بهار و تابستان فراهم میکند.
آدرس آبشار دشتک ابرج
استان فارس، شهرستان مرودشت، ۶۵ کیلومتری شمال غرب مرودشت، روستای دشتک
لوکیشن آبشار دشتک ابرج روی گوگل مپ
سوغات مرودشت
سوغات مرودشت ترکیبی از طعمهای محلی و هنرهای دستی اصیل است. در میان خوراکیها، قند و انار فاروق که از توابع مرودشت است، جایگاه ویژهای دارد؛ اناری با کیفیت بالا که شهرت آن فراتر از استان فارس رفته و قند سنتی فاروق نیز یکی از محبوبترین سوغاتیهای این منطقه است.

عکس از: سایت Google maps
در حوزه صنایع دستی، شهر مرودشت از مناطق فعال استان فارس محسوب میشود. قالی، گبه، گلیم، جاجیم و حصیر از جمله تولیدات دستی این منطقهاند که با طرحهای سنتی و رنگهای الهام گرفته از طبیعت، جذابیت خاصی دارند. همچنین گیوهدوزی نیز در این شهر رواج دارد؛ کفشی سبک، خنک و مقاوم که هم کاربردی است و هم یادآور فرهنگ کهن این ناحیه است.
فرهنگ مردم مرودشت
مردم مرودشت با ریشههایی عمیق در تاریخ و فرهنگ ایرانی، آداب و رسوم غنی و متنوعی دارند. نوروز در این شهر با مراسمی چون کاشت سبزه، پخت شیرینیهای سنتی و دیدوبازدیدهای خانوادگی همراه است.
در بعضی مناطق، رسم است که یکی از اعضای خوشقدم خانواده، پس از تحویل سال، با سبزه و شیرینی وارد خانه شود تا برکت را به خانه بیاورد.

عکس از: سایت Google maps
در ایام محرم، تعزیهخوانی همچنان رواج دارد و مراسم یادبود در آخرین پنجشنبه سال نیز به قوت خود باقی است. مهماننوازی، خلقوخوی گرم و علاقه به خوشگذرانی از ویژگیهای بارز مردم شهر مرودشت است. در کنار زبان فارسی، مردم به گویشهایی چون شیرازی، ترکی قشقایی و لُری نیز در این منطقه صحبت میکنند.
غذاهای محلی و سنتی مرودشت
مرودشت با داشتن اقلیم خاص و فرهنگی ریشهدار، غذاهای محلی متنوع و خوشطعمی دارد که بخشی از هویت بومی این منطقه را شکل میدهند.
از میان غذاهای معروف این شهر میتوان به کلمپلو شیرازی، دلمه، کشک و بادمجان، آلبالوپلو و آشهای متنوعی چون آش سبزی و آش دوغ اشاره کرد؛ غذاهایی که ترکیبی از مواد تازه محلی، سبزیهای معطر و سبک پخت خانگیاند.
یکی از غذاهای شاخص شهر مرودشت، مرغ شکمپر محلی است که با مواد معطر، آجیل و برنج معطر تهیه میشود و طعمی خاص و مجلسی دارد. حلوای چهلگیاه نیز از خوراکیهای سنتی محبوب مرودشت است که معمولا در مراسمها تهیه میشود. همچنین نانهای محلی با طعمهایی خاص در سفرههای مردم این منطقه جایگاه ویژهای دارند.
رستورانهای معروف مرودشت
مرودشت با تنوعی از رستورانهای سنتی، مدرن و فستفود، انتخابهای متعددی برای صرف غذا پیش روی گردشگران و اهالی قرار میدهد. در میان سفرهخانههای سنتی، سفرهخانه باران و سفرهخانه هخامنش با فضای نوستالژیک و منوی غذاهای اصیل ایرانی، محبوبیت ویژهای دارند و تجربهای دلنشین از غذا خوردن در محیطهای سنتی را ارائه میکنند.

عکس از: سایت Google maps
در کنار این فضاهای سنتی، رستورانهایی مانند مجموعه آرامیس و کافه رستوران دریایی ژین با منوهای متنوع ایرانی و فرنگی در محیطی مدرن فعالیت میکنند. برای علاقهمندان به فستفود و غذاهای بیرونبر نیز گزینههایی مانند بیرونبر لیموترش و کبابی شبستان در دسترس هستند که با کیفیت مناسب، پاسخگوی نیاز طیف گستردهای از مشتریاناند.
در سفر به مرودشت کجا اقامت کنیم؟
در شهر مرودشت گزینههای متنوعی برای اقامت پیش روی گردشگران قرار دارد؛ از هتلهای سه ستاره با خدمات استاندارد گرفته تا تجربه منحصربهفرد اقامت در خانههای بومی. با این وجود، انتخاب محل مناسب بستگی به بودجه، سلیقه و نوع سفرتان دارد. در این بخش از راهنمای سفر به مرودشت گزینههای اقامتی مرودشت را به شما معرفی میکنیم.

عکس از: سایت Google maps
بهترین هتلهای مرودشت
در میان بهترین هتلهای مرودشت، گزینههایی با امکانات استاندارد و قیمتهای متعادل وجود دارد. هتل آپادانا تخت جمشید، هتل جهانگردی تخت جمشید و هتل پارسه مرودشت از گزینههای مناسب اقامت در مرودشت هستند.
اقامتگاههای بومگردی مرودشت
برای علاقهمندان به تجربه زندگی محلی، اقامتگاههای بومگردی مرودشت فضایی گرم و صمیمی فراهم کردهاند. اقامتگاه بومگردی شیدگر، اقامتگاه بومگردی نقش رستم و اقامتگاه بومگردی کوه مهر از گزینههای اقامتی بومگردی در مرودشت هستند.

عکس از: سایت Google maps
تاریخچه مرودشت
مرودشت، شهری در دل استان فارس، پیشینهای چنان کهن دارد که رد آن را باید در دل هزاره پنجم پیش از میلاد جستجو کرد. باستانشناسان شواهدی از حضور انسان در این منطقه یافتهاند که نشان میدهد این منطقه از سکونتگاههای پیش از تاریخ بوده است.
دشت پهناور مرودشت نه تنها یکی از مهمترین زیستگاههای اولیه انسان در فلات ایران بوده، بلکه در دورههای گوناگون تاریخی، بستر شکلگیری تمدنهای برجستهای همچون ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان بوده است.

عکس از: سایت Google maps
شکوه واقعی این منطقه در دوران هخامنشی بوده است؛ جایی که پادشاهان هخامنشی تخت جمشید را، با سنگتراشیهای بیمانند و معماری بیرقیب، در دامنه کوه رحمت بنیان نهادند. در همین حوالی، نقش رستم نیز آرامگاه برخی از همین پادشاهان را در دل کوه جای داده است.
شواهد باستانشناسی از تپهها و لایههای باستانی مرودشت گواهی میدهند که پیش از ساخت این کاخهای باشکوه نیز، اقوامی متمدن در این دشت سکونت داشتهاند. با عبور قرون و ورود به دوره معاصر، مرودشت شکلی تازه به خود گرفت. در سال ۱۳۱۲ خورشیدی، با آغاز ساخت کارخانه قند، نخستین جرقههای شهرسازی در این منطقه زده شد.

عکس از: سایت Tasnimnews
دو سال بعد با راهاندازی رسمی کارخانه، گروهی از کارکنان و فروشندگان تجهیزات کشاورزی در نزدیکی آن ساکن شدند و هسته نخستین شهر مدرن مرودشت شکل گرفت. در ادامه، با ساخت خیابانهایی در حوالی کارخانه، توسعه این شهر شتاب بیشتری گرفت و در دهه ۱۳۳۰ خورشیدی، شهرداری خودگردان آن نیز تاسیس شد.
دهه ۵۰ خورشیدی، دوران مهمی برای مرودشت بود؛ زمانی که این شهر به دلیل مجاورت با تخت جمشید، در کانون توجه برنامهریزان جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی قرار گرفت. شهرداری رسمی مرودشت به منظور بهسازی مسیرهای ارتباطی تا پل خان و رسیدگی به مناطق باستانی منطقه تاسیس شد.

عکس از: سایت Google maps
در کنار توسعه زیرساختها، احداث سد درودزن در حدود ۴۵ کیلومتری جنوب غربی شهر و تاسیس کارخانه پتروشیمی در نزدیکی آن، موجی از رونق اقتصادی را به همراه آورد. سرانجام، در سال ۱۳۵۷ خورشیدی، مرودشت به دلیل وسعت، جمعیت و ظرفیتهای توسعهای قابلتوجه، به عنوان یک شهرستان مستقل در تقسیمات کشوری به رسمیت شناخته شد.
توصیههای علی بابا در سفر به مرودشت
- لباس مناسب فصل همراه داشته باشید. شهر مرودشت در تابستانها گرم و در زمستانها خنک است؛ بنابراین، لباسهای مناسب فصل را فراموش نکنید.
- مرودشت جاهای دیدنی زیادی دارد. اگر فرصت کافی برای بازدید از همه دیدنی های مرودشت را دارید که چه بهتر؛ اما اگر زمان شما محدود است، حتما برنامه سفر خود را از قبل با توجه به علاقهمندیهایتان بچینید تا بیشترین بهره را از سفر خود ببرید.

عکس از: سایت Google maps
- بیشتر جاهای دیدنی مرودشت در فضای باز قرار دارند و تابش آفتاب در طول روز شدید است؛ کرم ضدآفتاب، کلاه آفتابگیر و عینک آفتابی فراموش نشود.
- کفش مناسب پیادهروی همراه داشته باشید؛ بسیاری از جاذبههای تاریخی مانند تخت جمشید یا نقش رستم نیازمند پیادهروی در مسیرهای سنگی یا ناصاف هستند.
- به حریم آثار تاریخی احترام بگذارید؛ لمس نکردن کندهکاریها و وارد نشدن به بخشهای محافظتشده، به حفظ این میراث ارزشمند کمک میکند.