یک فرانسه هست و یک کاخ ورسای که شکوه و عظمت آن زبانزد خاص و عام است. به طوری که خیلی‌ها به عشق دیدن آن وارد فرانسه می‌شوند. همه ساله بیش از چهار میلیون گردشگر از این کاخ تاریخی بازدید می‌کنند و معماری باشکوه، آب‌نماهای زیبا و تالارهای پر زرق و برق این بنای منحصربه فرد را از نظر می‌گذرانند.
در فصل تابستان هم کنسرت‌های جذابی در این قصر زیبا برگزار می‌شود که گردشگران زیادی را به سمت خود روانه می‌کند. اگر شما هم مشتاق هستید درباره این کاخ افسانه‌ای چیزهای جالبی بدانید با ما در این مطلب همراه شوید.
کاخ تاریخی فرانسه را بیشتر بشناسیم
از کاخ ورسای می‌توان به عنوان یکی از بناهای باشکوه فرانسه یاد کرد که در شهر ورسای و ۱۶ کیلومتری جنوب غربی پاریس واقع شده است. به اینجا کاخ تاریخی فرانسه می‌گویند چون محل زندگی خانواده سلطنتی بوده است. شهر ورسای قبل از ساخت این کاخ از درجه اهمیتی فوق‌العاده‌ای برخوردار نبود و مثل سایر شهرهای معمولی فرانسه به حساب می‌آمد.
ورود خانواده سلطنتی به این شهر در سال ۱۶۸۲ بود که باعث شد ورسای از سایر شهرهای فرانسه فاصله بگیرد. در حقیقت آمدن خانواده سلطنتی به این شهر و سکونت آنها در کاخ ورسای باعث رونق چشمگیر شهر ورسای شد. تا زمانی که انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹ رخ داد، ورسای با بیش از ۶۰ هزار نفر جمعیتی که پیدا کرده بود، به یکی از مراکز مهم و بزرگ شهری در فرانسه تبدیل شد.
کاخ مساحتی در حدود ۲۰۱۴ هکتار دارد و به آن لقب بزرگ‌ترین قلمرو جهان را داده‌اند. مساحت زیربنای ساختمان ورسای هم معادل با ۶۷ هزار متر مربع است. گفتنی است کاخ تاریخی ورسای دارای معماری فوق‌العاده باشکوه است که در کنار آن پیشینه‌ای بزرگ دارد و همین دو عامل باعث شده که توجه مردم عادی و مورخان نقاط مختلف جهان به این کاخ جلب شود.
آیا از واحد پول فرانسه اطلاع دارید؟ اگر دارید، پس حساب کردن هزینه سفر به فرانسه نباید کار سختی باشد.
موقعیت مکانی کاخ ورسای جاست؟
ورسای منطقه‌ای است که حاصلخیزی زمین‌های آن افراد بسیاری را به سکونت در این شهر مشتاق می‌کند. در گذشته نیز به همین علت بود که توجه پادشاهان فرانسوی به سمت ورسای جلب شد. لویی سیزدهم زمینی را که کاخ ورسای در آن احداث شده، خریداری کرد، در آن اقامتگاهی ساخت که تنها گاهی به آن جا سفر کند و به شکار بپردازد.
در آن زمان، بیشتر زمین‌های اطراف ورسای خالی از سکنه بود و همین امر باعث زیاد شدن تعداد حیوانات وحشی در این مناطق شده بود. این موضوع در کنار حاصلخیزی زمین‌ها باعث شد تا نظر لویی سیزدهم به این منطقه برای شکار جلب شود. این گونه بود که تا انتهای حکومت لویی سیزدهم این مکان شکارگاه و تفریحگاه باقی ماند؛ اما جانشین لویی سیزدهم، یعنی لویی چهاردهم اقدام به ساخت کاخ ورسای کرد و در سالیان آخر عمرش بود که ساخت این کاخ باشکوه به پایان رسید.
کاخ بزرگ ورسای به دو بخش جنوبی و شمالی تقسیم می‌شد و متشکل از ساختمان‌های بسیاری بود که در آن زمان یک پدیده خارق‌العاده به حساب می‌آمد. هدف اصلی از بنای این کاخ باشکوه نشان دادن قدرت پادشاه بود.
در کنار ساختمان‌های کاخ تاریخی ورسای تعدادی باغ وسیع و زیبا هم در بخش غربی کاخ ساخته شدند و برای ساخت تمامی باغ‌ها از طرح و شکل مشخصی پیروی شده است. برای نمونه یکی از باغ‌ها به شکل ستاره ساخته شده که جلوه‌ی شگفت‌انگیزی به این کاخ داده است. همچنین گردشگران زیادی را به سمت خود روانه کرده است. برای تزئین باغ‌ها از مجسمه و آب‌نماهایی استفاده شده است که به وسیله یک سیستم هیدرولیکی آب را با فشار به بالا می‌فرستادند.
روند ساخت کاخ ورسای چگونه بود؟
لویی چهاردهم به محض مستقر شدن در شهر ورسای دستور ساخت کاخی بسیار مجلل به نام کاخ گرند تریانیون را صادر کرد که در فاصله‌‌ی ۱٫۶ کیلومتری بخش شمال غربی کاخ ورسای ساخته شده است. جالب است بدانید که فقط لویی چهاردهم و مهمانانی که خود او انتخاب می‌کرد، امکان دسترسی به این کاخ را داشتند. به عبارتی کاملا انحصاری بود.
اگر بخواهیم قصر ورسای را به صورت جزئی تر بررسی کنیم، باید بگوییم این کاخ متشکل از ۳۵۰ واحد اقامتی است که از نظر طراحی و دیزاین آنها با یکدیگر متفاوتند. و مسلما اینکه هر نفر در کجای این کاخ سکونت می‌کرد و کدام اتاق به او تعلق داشت، به ارتباط مستقیم با مقام هر نفر در حکومت و میزان نزدیکی‌شان به پادشاه بستگی داشت.
برای نمونه پسر ارشد پادشاه و جانشین تاج و تخت، آپارتمان وسیعی در طبقه همکف کاخ را در اختیار داشت و این در حالی بود که برای خدمه کاخ، مکانی بهتر از اتاق زیرشیروانی یا زیرپله در نظر گرفته نمی‌شد.
اتاق خواب لویی چهاردهم در طبقه بالا و در مرکز محور غربی-شرقیِ کاخ قرار داشت که دیزاین و طراحی منحصر به فردی هم دارد. این اتاق به عنوان مهم‌ترین مکان در فضای داخلی کاخ ورسای شناخته می‌شد. تخت پادشاهی لویی چهاردهم در سالن آپولو قرار داشت.
این سالن محل گردهمایی پادشاه و وزیران در هنگام تصمیم‌گیری‌های دولتی بود. کلیسای سلطنتی هم برای مراسم‌های مذهبی در نظر گرفته شده بود که دو طبقه از کاخ را دربر می‌گرفت و هم اکنون نیز یکی از جاهای دیدنی و عبادتگاه باستانی به حساب می‌آید.
با وجود تمامی جلال و شکوهی که کاخ ورسای داشت، تا مدت‌ها یک سالن تئاتر مجلل در آن وجود نداشت و از سالن‌های موقت استفاده می‌شد. در انتها نیز این سالن به دستور لویی پانزدهم ساخته شد. طراحی و مکانیسم این سالن به این صورت بود که مکانی بالای صحنه اصلی برای نوازندگان در نظر گرفته شده بود. این موضوع به این دلیل بود که امکان رقص و ضیافت بر روی صحنه اصلی وجود داشته باشد.
نکته جالب برای استفاده از این سالن در شب این بود که استفاده از سالن اپرا در هنگام شب ملزم به استفاده از ۳ هزار شمع برای تأمین روشنایی بود و به همین دلیل امکان استفاده از این سالن در هر زمانی امکان نبود؛ خصوصا اینکه در آن زمان وضعیت مالی فرانسه نیز خوب نبود.
زیبایی‌های داخلی کاخ ورسای در فرانسه
باغ‌های این کاخ از بزرگ‌ترین باغ‌های جهان به حساب می‌آیند؛ چون مساحتی در حدود ۲۰۰۰ هکتار را در بر می‌گیرند. جالب است بدانید سالانه ۲۱۰ هزار گل و ۲۰۰ هزار درخت در این باغ‌ها کاشته می‌شود و در سال ۱۹۷۹ نام این باغ‌ها در کنار کاخ ورسای در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
باغ‌های کاخ تاریخی ورسای طراحی هندسی زیبایی دارند. درختان در صفوف منظم و پیاده‌روهای آن بسیار زیبا هستند. حوضچه‌ها و کانال‌های آب این باغ نیز از دیگر دلایل شهرتش هستند. البته بیش از هر چیز دیگری آب‌نماهای باغ نظر گردشگران را به خود جلب می‌کنند. گفتنی است که مجموعا ۵۰ آب‌نما با ۶۲۰ فواره در باغ‌های کاخ ورسای وجود دارند که به منظور سرگرم کردن مهمانان در این باغ‌ها ساخته شده‌اند. جالب است بدانید هم اکنون نیز بسیاری از این فواره‌ها از همان سیستم‌های هیدرولیکی قدیمی استفاده می‌کنند که به دستور خاندان سلطنتی ساخته شده بودند.
در بخش غربی باغ، کانال آب بزرگی را ساخته بودند که طولی تقریبا معادل با ۱٫۶ کیلومتر داشت و از آن، غالبا برای نشان دادن ادوات نیروی دریایی فرانسه استفاده می‌کردند و به گونه‌ای قدرت‌نمایی نیز به حساب می‌آمد. به علاوه در این کانال قایق‌های پارویی مخصوصی نیز قرار داده شده بود.
لویی چهاردهم در حقیقت این کاخ را ساخت تا اقتدار و قدرت‌نمایی خود را در میان دولت‌های دیگر به رخ بکشد و تجمل‌گرایی این کاخ به چشم تمامی حاکمان وقت بیاید. از همین رو هم بود که لویی چهاردهم تصمیم گرفت مرکز حکومت فرانسه را به ورسای منتقل کند.
تالار آیینه‌های کاخ ورسای
یکی از مشهورترین ساختمان‌های قصر ورسای تالار آینه‌ها نام داشت که هم اکنون نیز پابرجاست و مکانی بسیار دیدنی از این کاخ به حساب می‌آید. این تالار از ۱۷ طاق بزرگ آینه‌کاری تشکیل شده و روبه‌روی هریک از این طاق‌ها، یک پنجره قرار دارد. در هر طاق ۲۱ قطعه آینه به کار رفته است و مجموعا ۳۵۷ قطعه آینه در تالار وجود دارد.
طول، عرض و ارتفاع تالار آینه‌ها به ترتیب معادل با ۷۳، ۱۰٫۵ و ۱۲٫۳ متر است. از جمله تزئینات تالار می‌توان به نقاشی‌های سقف و مجسمه‌های طلاکاری شده کنار دیوارها اشاره کرد. یکی از زیبایی‌های قصر ورسای چندین چلچراغ شیشه‌ای است که در تالار موجودند و از سقف آویزان شده‌اند. این چلچراغ‌ها زیبایی تالار را دوچندان کرده‌اند.
آگاهی از نحوه ساخت آنها در گذشته با آن امکانات کم، شگفتی این تالار را بیشتر می‌کند. ممکن است تا حالا نامداران روشنایی کاخ ورسای را شنیده باشید. جالب است بدانید که درون تالار آینه‌ها در مراسم جشن‌های سلطنتی ۲۰ هزار شمع روشن می‌کردند و تالار را به قدری نورانی می‌کرد که این نام را برایش برگزیدند.
کلیساهای کاخ ورسای
به طور کلی پنج کلیسا در فضای داخلی کاخ ورسای ساخته شده بودند که از میان آنها تنها یک کلیسا باقی مانده است و در حقیقت آخرین کلیسایی است که ساخته شده است. جالب است بدانید که این کلیسا در زمان ساخت به نام لویی نهم فرانسه وقف شده است.
از ساختمان‌های دیگری که در قصر ورسای ساخته شده، می‌توانیم به آپارتمان‌های گراند پادشاه و ملکه اشاره کنیم. این آپارتمان‌ها شامل تعدادی سالن پی‌درپی هستند که جلسه‌های دربار و جلسات حکومتی در آن برگزار می‌شد. علاوه بر آنها، آپارتمان‌های ملکه هستند که از تعدادی اتاق خصوصی و اتاق خواب طلایی ملکه تشکیل شده‌اند.
یک نکته جالب که بد نیست بدانید این است که این اتاق‌ها یک در مخفی داشت که در حقیقت برای مواقع اضطراری ساخته شده بود؛ چون ممکن بود کاخ ورسای مورد حمله قرار گیرد. ماری آنتوانت آخرین ملکه پیش از انقلاب فرانسه و همسر لویی شانزدهم، با استفاده از همین در مخفی توانست از دست انقلابیون پاریسی فرار کند.
سالن اپرای سلطنتی
آخرین ساختمانی که قصد داریم آن را معرفی کنیم، سالن اپرای سلطنتی ورسای است که محل اصلی برگزاری نمایش‌های تئاتر و اپرای کاخ ورسای بود. طراحی این سالن بسیار ویژه و شگفت‌انگیز بوده است و به عهده معمار مشهور فرانسوی، آنژ ژاک گابریل بود و به همین خاطر از آن با نام تئاترِ گابریل هم یاد می‌شود.
طراحی داخلی سالن به عهده آگوستین پاژو بود که تقریبا تمام قسمت‌های فضای داخلی را با چوب کار کرده است. همچنین سعی شده رنگی برای این سالن انتخاب شود که شبیه سنگ مرمر شوند. جالب است بدانید که این سالن از نظر ویژگی صداهای صوتی بسیار مناسب طراحی شده و بخش اعظم این ویژگی به‌خاطر استفاده از چوب در طراحی داخلی آن است. یکی از چیزهای جالبی که بد نیست به آن اشاره کنیم ظرفیت این سالن است.
گفتنی است که ظرفیت سالن اپرای سلطنتی ورسای بیش از هفتصد نفر است.
معماری و طراحی کاخ تاریخی ورسای
یکی از ویژگی‌های جالب و منحصر به فرد کاخ ورسای معماری منحصر به فرد آن است. چون به گونه‌ای ساخته شده که حتی متخصصان معماری امروزی نیز آن را مثال زدنی می‌دانند. امروزه بعضی از محققان و متخصص‌های تاریخ هنر معماری کاخ‌های ورسای و لوور را سبک معماری کلاسیک فرانسوی می‌دانند.
نکته جالب در مورد قصر ورسای این است که تقریبا به هر کجا از آن نگاه کنیم، نماد چیزی را می‌بینیم. برای مثال در تزیین سقف‌ها از تصاویر خدایان رومی استفاده شده است. به‌علاوه در جاهای مختلف کاخ هم می‌توان حرف آغازین اسم پادشاه، «L» را مشاهده کرد که در نقش و نگارهای مختلف به‌گونه‌ای خاص لحاظ شده است. تمامی این‌ها به منظور یادآوری مداوم این نکته است که او پادشاه است و عنایت و لطف خداوند سرچشمه اصلی قدرت اوست.
دستاوردهای پادشاه در کاخ ورسای نگهداری می‌شود که جلوه زیبایی به این کاخ بخشیده و از این دستاوردها برای تزیین کاخ استفاده شده است. و جالب است بدانید که برای تزیین تالار آینه‌ها و سالن‌های «جنگ و صلح» مجاور آن از روایت تاریخ زندگی پادشاه استفاده شده است. برای مثال در تالار آینه‌ها سی تابلو وجود دارد که روایت‌گر داستان‌هایی حماسی از دستاوردهای لویی چهاردهم هستند.
اگر بخواهیم به صورت جزئی‌تر به آن اشاره کنیم در این روایت‌ها بر پیروزی پادشاه در نبردهای مختلف اشاره خاص شده است. یکی از تصاویر جالبی که برای مثال در آنجا می‌بینید مربوط به لویی چهاردهم است که در سال ۱۶۷۲ به همراه ارتشش در حال عبور از رودخانه راین است. لویی چهاردهم در این تصویر لباس رومی به تن دارد، موی بلندش از پشت سر، در جریان باد به حرکت در آمده است و نیزه‌ای در دست دارد که می‌خواهد آن را به سمت دشمنانش پرتاب کند.
عمارت‌های ملکه در کاخ تاریخی ورسای
ماری آنتوانت، همسر لویی شانزدهم و آخرین ملکه پیش از انقلاب فرانسه، تصمیم گرفت در نزدیکی ساختمان گراند تریانون در کاخ، یک عمارت مجزا برای خود بسازد که از چند ساختمان، یک خانه، تئاتری کوچک و یک مزرعه تشکیل شده بود. نام این عمارت پتی تریانون انتخاب شد که پتی به زبان فرانسوی به معنای کوچک است.
همچنین ماری آنتوانت دستور داد بنای دیگری به نام معبد عشق را بسازند. به نظر می‌رسد او از اتاق خود در پتی تریانون که به آن اشاره شد، منظره‌ای زیبا از این معبد داشته است. در این معبد از دوازده ستون برای نگه داشتن سقفی گنبدی بزرگ استفاده شده است و داخل آن مجسمه‌ای از کیوپید، خدای عشق اساطیر یونانی وجود دارد که در حال تراش دادن تیر و کمانی از گرز هرکول است.
همچنین بنای دیگری که ماری آنتوانت در عمارت خود دستور ساخت آن را داد، غاری شگفت‌انگیز بود که بستری پوشیده از خز و دو ورودی زیبا داشت.
اگر بخواهیم به سرنوشت قصر ورسای بعد از انقلاب کبیر فرانسه بپردازیم، باید بگوییم در سال ۱۷۸۹ انقلاب فرانسه به نقطه اوج خود رسید و لویی شانزدهم، به همراه ملکه‌اش، ماری آنتوانت از قدرت برکنار شدند. آنها موفق به فرار شدند؛ اما در نهایت به دست انقلابیون افتادند و انقلابیون آنها را به پاریس آوردند و هر دو را اعدام کردند.
پس از این واقعه کنترل کاخ ورسای رسما به دست دولت جدید جمهوری‌خواه افتاد. بسیاری از وسایل گران‌قیمت و با ارزش کاخ فروخته شد تا هزینه لازم برای جنگ‌های انقلابی پیش رو فراهم شود. در نهایت زمانی که ناپلئون توانست کنترل اوضاع را به دست گیرد، دستور داد تا آپارتمان کاملی در گراند تریانون بسازند و در آن ساکن شد.
نکات جالبی که درباره کاخ ورسای فرانسه نمی‌دانید
کاخ ورسای پاریس که ابتدا صرفا به عنوان شکارگاه پادشاه و همراهانش ساخته شده بود، امروزه بعد از گذشتن چند قرن به عنوان یکی از نقاط دیدنی و جذاب برای گردشگرانی که به فرانسه می‌روند، شناخته می‌شود. با ما باشید تا نکات جالبی درباره آن به شما بگوییم:
- در جریان انقلاب فرانسه دروازه کاخ از بین رفت و در سال ۲۰۰۸ این دروازه طلایی بازسازی شد و هم اکنون قابل بازدید است.
- برای ساخت قصر ورسای و باغ‌های آن مجموعا از ۳۶ هزار کارگر استفاده شد.
- جالب است بدانید که این کاخ گنجایش ۵۰۰۰ نفر را دارد.
- در این کاخ ۲۱۵۳ پنجره، ۱۲۰۰ شومینه، ۷۰۰ اتاق و بیشتر از ۶۷ پلکان وجود دارد.
- بخش عمده‌ای از آثار با ارزش کاخ فروخته و یا به موزه‌های دیگری منتقل شد؛ اما هم اکنون بخش عمده‌ای از آنها برگشته و درون کاخ قرار گرفته که می‌توانید از آنها دیدن کنید.
- در گذشته از تعداد زیادی اثر هنری و نقاشی ارزشمند برای تزیین کاخ ورسای استفاده می‌شد که فوق العاده با ارزشش هستند و تعداد آنها شاید به بیش از ۵۰۰۰ عدد برسد.
- شاید برایتان جالب باشد که لویی چهاردهم یک سوم کل سرمایه لحاظ شده برای ساخت کاخ ورسای را به آب‌نماهای آن اختصاص داده بود.
- در باغ‌های این کاخ مجموعا ۴۰۰ مجسمه وجود دارد.
- صدها خدمه در آشپزخانه کاخ ورسای کار می‌کردند. با وجود این، فاصله نسبتا زیاد آشپزخانه تا سالن غذاخوری کاخ باعث می‌شد، اغلب غذای پادشاه سرد سرو بشود.
- در سال ۲۰۱۵ نیز فیلمی به کارگردانی آلن ریکمن به روی پرده‌ها رفت که داستان ساخته شدن بخش‌های مختلفی از کاخ تاریخی ورسای را به تصویر می‌کشید.
در انتها …
هرچه درباره این کاخ تاریخی فرانسه می‌دانستیم، روی دایره ریختیم و در اختیار شما قرار دادیم. پس از خواندن این مقاله می‌توانید با شناخت و آگاهی کامل از بخش‌های مختلف این قصر باشکوه دیدن کنید.
