از شنبه، سوم آبان‌ماه، بانک مرکزی سازوکار جدیدی را برای محاسبه نرخ ارز مسافرتی به اجرا گذاشت. بر اساس این طرح، نرخ ارز مسافرتی به‌صورت روزانه و بر مبنای قیمت ارز در تالار دوم مرکز مبادله ایران به‌علاوه هزینه تبدیل و نقل‌وانتقال اسکناس تعیین می‌شود.
هدف از این تغییر، نزدیک‌تر شدن نرخ ارز مسافرتی به نرخ واقعی بازار و مدیریت بهینه منابع ارزی کشور عنوان شده است.
به گفته سخنگوی مرکز مبادله ایران، در روش جدید، دو مؤلفه در تعیین نرخ نهایی نقش دارند:
- نرخ حواله دلار در تالار دوم
- هزینه تبدیل حواله به اسکناس و نقل‌وانتقال آن
بر این اساس، نرخ ارز مسافرتی عدد ثابتی نیست و روزانه با تغییرات بازار به‌روزرسانی می‌شود.
پیش از این، مبنای محاسبه ارز مسافرتی بر اساس نرخ اسکناس مرکز مبادله بود، اما حالا مبنای جدید به سمت نرخ حواله در تالار دوم تغییر یافته است؛ نرخی که از طریق سازوکار عرضه و تقاضا میان خریداران و فروشندگان تعیین می‌شود.
این تغییر، گامی مهم در جهت هم‌راستا کردن نرخ ارز مسافرتی با نرخ تجاری و کاهش فاصله آن با نرخ آزاد به شمار می‌آید.
بانک مرکزی اعلام کرده این تغییر صرفا شامل ارز مسافرتی است و سایر انواع ارز خدماتی مانند ارز دانشجویی، درمانی و ورزشی طبق روال گذشته ادامه خواهند داشت.
همچنین فرایند خرید ارز مسافرتی هنوز از طریق بانک‌های عامل ملی، ملت و سامان انجام می‌شود و قرار است پس از راه‌اندازی کامل سامانه ارز مسافرتی مرکز مبادله ایران، تمام مراحل به‌صورت متمرکز در آن انجام شود.
کارشناسان اقتصادی معتقدند این تصمیم با هدف شفاف‌سازی بازار خدمات ارزی و جلوگیری از سوءاستفاده از اختلاف نرخ‌ها اتخاذ شده است. به باور آن‌ها، نزدیک شدن نرخ ارز مسافرتی به نرخ آزاد، ضمن کاهش فشار بر منابع ارزی، از شکل‌گیری تقاضای غیرواقعی نیز جلوگیری می‌کند.
دبیر شورای هماهنگی بانک‌های خراسان رضوی نیز در گفت‌وگویی اعلام کرد که تأمین ارز مسافرتی در سراسر کشور بدون مشکل انجام می‌شود و مسافران می‌توانند پس از ثبت‌نام در سامانه مربوطه و پرداخت وجه، ارز خود را در فرودگاه‌های بین‌المللی از طریق دستگاه‌های خودپرداز بانکی دریافت کنند.
برای آشنایی با شرایط، مدارک و سهمیه دریافت این ارز، پیشنهاد می‌کنیم مطلب ارز مسافرتی را مطالعه کنید.
