گاهی از دل یک خاطره سیاه‌وسفید، یک جوانه سبز، سرش را بیرون میاورد. دریاچه ویستان یکی از جاهای دیدنی گیلان، مثال خوب این اتفاق است. در ادامه بیشتر درباره این حکایت حرف می‌زنم. فعلا همین‌قدر بگویم که اگر به‌جز ساحل دریا با جوجه و نوشابه خاطره دیگری از جاهای دیدنی گیلان ندارید، گل هندوانه را ازدست‌داده‌اید.
شناسنامه گیلان فقط در دریا و داستان‌های جذابش خلاصه نمی‌شود. دفعه بعد که برای تعطیلات، سمت‌وسوی شمال را انتخاب کردید، حتما راهتان را به سمت دریاچه ویستان کج کنید. با من و علی بابا همراه باشید تا با وجب‌به‌وجب دریاچه ویستان خاطره بسازیم.
دریاچه ویستان کجاست؟
بهترین زمان سفر به دریاچه ویستان کی است؟
فاصله تهران تا دریاچه ویستان چقدر است؟
ویستان از گذشته تاکنون
کلمه «گذشته»، دریاچه ویستان را زیادی پیر نشان می‌دهد. تا آن‌جایی که من فهمیدم، گذشته برای دریاچه ویستان در چند دهه اخیر خلاصه می‌شود. طوری که مردم می‌گویند، دریاچه ویستان بره سر از جاهای دیدنی رودبار است که به‌صورت طبیعی شکل گرفته. یعنی نه به‌خاطر سدسازی و نه هیچ عامل انسانی دیگری، بلکه فقط و فقط از فرآیندها و تغییرات طبیعی، به‌وجود آمده‌است.
عکس از: سایت Alibaba
اگر چیزی که همه می‌گویند دقیق و درست باشد، پشت تولد این دریاچه رودباری، خاطره تلخی وجود دارد. زلزله فراموش‌نشدنی رودبار سال ۱۳۶۹ که یکی از خونین‌ترین زلزله‌های ایران در این چندین دهه بود، یکی از اصلی‌ترین عوامل شکل‌گیری دریاچه ویستان هم محسوب‌می‌شود.
دلایل دیگرش هم البته تافته جدا بافته نیستند. اصولا زلزله‌های مختلف طی چندین سال این دریاچه را شکل داده‌است. برای همین دریاچه رودبار، رودخانه مادر ندارد. ویستان از آب چشمه‌های زیرزمینی و آب‌های سطحی سرپا می‌ماند.
عکس از: سایت Alibaba
روزگاری دریاچه ویستان چون صعب‌العبور و نسبتا جدید بود، خیلی دوست‌دار و هواخواه نداشت. اما الان با این که هنوز صعب‌العبور و جدید است، گردشگران بیشتری را به خودش جذب می‌کند.
چرا ویستان؟
دریاچه ویستان چند اسم مختلف دارد. مثلا «دریاچه بره سر» یکی از آن‌ها است. این اسم احتمالا به روستای بره سر در ۵۰۰متری دریاچه برمی‌گردد. بره سر یک اصطلاح چوپانی به معنی محل دوشیدن گوسفندان است.
عکس از: سایت Pinorest
نام دیگر دریاچه ویستان، استخر ویستان است که کاملا با ذاتش همخوانی دارد. ویستان هم درواقع یک استخر طبیعی از آب محسوب‌می‌شود؛ اما دریاچه یسان را دیگر نمی‌شود با اسم روستا توجیح کرد. راستش را بخواهید این که چرا به دریاچه ویستان بره سر دریاچه یسان می‌گویند برای من هم هنوز معما است.
عکس از: سایت Alibaba
اما برسیم به خود نام «ویستان» که معنای شاعرانه و قشنگی دارد. ویستان یعنی جایی که با وجود یک شخصی معنا پیدا می‌کند. یعنی جایی که به‌خاطر یک شخص، شناخته می‌شود. حالا این که چرا به دریاچه رودباری ما، دریاچه ویستان می‌گویند را حداقل نه من می‌دانم و نه خود دریاچه ویستان!
آب‌وهوای حوالی دریاچه ویستان
دریاچه ویستان تقریبا ۱۲۰۰ متر یعنی اندازه یک برج ۴۰ طبقه، از سطح دریا فاصله دارد و به ییلاق ویستان نزدیک است. پس خیلی توقع هوای گرم را از دریاچه بره سر نداشته‌باشید. اما درکل، بیشتر ایام سال با هوایی معتدل روبه‌رو می‌شوید. البته اواسط پاییز تا آخرین روزهای بهمن، هوا خیلی سرد می‌شود و دیگر خبری از آن طبیعت خوش آب‌وهوا نیست.
عکس از: سایت Alibaba
گونه‌های گیاهی و جانوری اطراف دریاچه چیست؟
دریاچه ویستان یک همسایه نسبتا جدید برای گیاهان و جانوران قدیمی ساکن منطقه خورگام است. درختان بید و راش‌ها و بلوط‌های بلند و زیبا، چشم هر گردشگری را به خودشان خیره می‌کنند. در بین این همسایه‌های رشید، چندتا صاحب‌خانه دیگر ازجمله گل‌گاوزبون، شیرین‌بیان، لاله کوهی و نی هم در گوشه‌وکنار این فضا جاگیر شده‌اند.
عکس از: سایت Tajhiznews
اما چیزی که صدای سکوت را می‌شکند و شما را از احساس تنهایی درمیاورد، صدای پرنده‌هایی است که از دورونزدیک دریاچه به‌گوش می‌رسد. از کبک و قمری تا تیهو و بلدرچین، اگر خوش‌شانس باشید همه را در دوروبر دریاچه می‌بینید. به‌جز پرنده‌ها، گراز و روباه و موش خرما هم در این حوالی پرسه می‌زنند. درکل برای شما جای نگرانی نیست چراکه حیوانات بی‌آزاری اطراف دریاچه زندگی می‌کنند.
عکس از: سایت Alibaba
هم‌چنین دریاچه ویستان از جاهای دیدنی رودبار است که سوغاتی‌های خوبی هم دارد. مثلا درخت‌ها و بوته‌هایی مثل تمشک، ازگیل، سیب، گلاب، زالزالک و گردو، همگی در این منطقه رشد می‌کنند و می‌توانید از افراد محلی این میوه‌ها و محصولات تازه را تهیه کنید.
عکس از: سایت Alibaba
طبعیت اطراف دریاچه آن‌قدر مناسب است که افراد محلی سایت پرورش زنبور در آن درست کرده‌اند و دام‌هایشان را هم در این مراتع به چرا می‌آورند. به خاطر همین طبیعت غنی و مراتع باکیفیت، عسل بره‌سر و لبنیاتش شهرت زیادی دارد.
چرا باید به دریاچه ویستان سفر کنیم؟
دریاچه ویستان برای هر مدل آدمی یک جور زیبایی دارد. برای کسی که دنبال سکوت طبیعت باشد، پرسه در حاشیه آن، لذت‌بخش است. آدم‌هایی که عاشق مناظر بکر و دست‌نخورده باشند، دوستش دارند. ماجراجویانی که همیشه ردپای جاهای جدید را دنبال می‌کنند هم حتما از سفر به دریاچه ویستان بره سر لذت می‌برند.
عکس از: سایت Alibaba
انعکاس تصویر درختان و نی‌ها داخل دریاچه، بوی علفزار تازه و صدای دام‌هایی که برای چرا از آن اطراف رد می‌شوند، صدای آب‌های دریاچه که با حرکت باد روی هم تکان می‌خورند و صدها اتفاق طبیعی دیگر وجود دارد که آدم را از دل شلوغی مصنوعی به دالان سکوت طبیعت پرت می‌کند.
عکس از: سایت Alibaba
خلاصه کلام این که برای نرفتن به دریاچه ویستان باید بهانه و دلیل بتراشید وگرنه چه کسی از تماشای این همه زیبایی طفره می‌رود؟
طبیعت اطراف دریاچه در هر فصل
اطراف دریاچه ویستان را جنگل‌های راش، تپه‌های سرسبز و دشت‌های زیبا پوشانده‌اند. هر فصلی را برای سفر به دریاچه رودبار انتخاب کنید، قاب متفاوتی از آن را می‌بینید. بهار یکی از شاهکارترین قاب‌های دریاچه ویستان را می‌سازد. همه چیز آرام و سبز و زنده به‌نظرمی‌رسد. هوای معتدل، درخت‌های سبزی که شکوفه داده‌اند و خلاصه همه چیز خبر از تولد دوباره ویستان می‌دهد.
عکس از: سایت Balad
تابستان دریاچه ویستان هم تماشا دارد. هوای تابستان دریاچه نه گرم است و نه سرد. اگر دنبال یک آب‌وهوای مطمئن برای وقت‌گذرانی در میان راش‌ها و بلوط‌ها باشید، تابستان یک انتخاب شاهانه خواهد بود.
عکس از: سایت Pinorest
اما امان از پاییز دریاچه ویستان، تا نیمه پاییز، همه‌چیز آن‌قدر قشنگ، رنگارنگ و جذاب است ک فکر می‌کنید این آرامش تا ابد ادامه دارد. کافی است تقویم از اواسط آبان بگذرد تا سرمای ییلاقی ویستان خودش را به همه نشان بدهد. از همین زمان تا اواخر بهمن، شرایط آب‌وهوایی دریاچه ویستان ناآرام و سرد است.
جاذبه‌های اطراف دریاچه ویستان
اگر در کل مسیر از خودتان می‌پرسید که همه این سختی راه برای یک دریاچه بود؟ باید بگویم ویستان و زیباییش ارزش همه این سختی را دارند. ولی برای این که ذوق تفریح بیشتر و گشت‌وگذار و سرک به جاهای دیدنی گیلان را داشته باشید، می‌توانید به چند جاذبه نزدیک دریاچه ویستان هم سر بزنید.
عکس از: سایت Diyarmirza
روستای داماش
از شرق دریاچه ویستان اگر تقریبا شش کیلومتر در مسیر خاکی برانید، به روستای ییلاقی داماش می‌رسید. داماش در بخش عمارلو رودبار و در ارتفاع ۲۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
عکس از: سایت Akharinkhabar
شاید شما هم مثل من داماش را به آب معدنی‌اش بشناسید اما زیبایی این روستا به چشمه طبیعی محدود نمی‌شود. داماش زادگاه گل سوسن‌چلچلراغ، از گونه‌های نادر لیلیوم است که هرسال زمان شکوفه، مردم جشنواره مفصلی برایش برگزار می‌کنند.
عکس از: سایت Dehrize
از اواخر بهار تا اوایل تابستان بهترین فرصت برای تماشای سوسن‌های سفید و زرد و شرکت در جشنواره پر از مراسم رنگارنگ و رقص و موسیقی است.
دشت سوسن چلچلراغ
دشت سوسن‌چلچلراغ از جاهای دیدنی رودبار است که هر سال حوالی خرداد، شکوه و زیبایی‌اش را به طبیعت نشان می‌دهد. این دشت پر از سوسن‌های نادر با ساقه‌های بلند و میوه‌های کپسولی نارنجی، در قسمت حفاظت‌شده قرار دارد.
عکس از: سایت Iribnews
تپه مارلیک
ظاهرا در ایران برای عاشقان تاریخ و باستان‌شناسی همیشه جایی برای بازدید پیدا می‌شود. برای مثال در فاصله نه چندان دور از دریاچه ویستان، تپه مارلیک یا موذنی تپه وجود دارد. تپه مارلیک از جاهای دیدنی گیلان و یکی از پنج تپه باستانی دره گوهررود است.
عکس از: سایت Alibaba
تپه مارلیک تا همین اواخر یعنی سال‌های دهه ۴۰ ناشناس بود. البته قاچاقچیان زودتر از باستان‌شناس‌ها دست‌به‌کار شده‌بودند و اشیای قیمتی دره گروهررود را در دهه ۲۰ و ۳۰، می‌فروختند.
حالا کاوشگران معتقدند این دره خوش آب‌وهوا، آرامگاه شاهزادگان و فرمانروایان قومی به نام «مارد» بوده‌است. گویا در هزاره اول و دوم قبل از میلاد مسیح(ع)، ثروتمندان این قوم در این منطقه زندگی می‌کردند. بی‌شک بقایای اشیائی به‌جا مانده از قوم مارد، ارزش بین‌المللی دارد.
آبشار کلشتر
اگر برای یک تغییر اساسی در آب‌وهوایتان آماده هستید، با هم پا به روستای کلشتر بگذاریم. روستای کلشتر را در رودبار پیدا می‌کنید. کلشتر شهرتش را مدیون چشمه‌های فراوان است. مثلا در بازدید از این منطقه می‌توانید چشمه «چیمه‌وا»، یکی از زیباترین چشمه‌های کلشتر را ببینید.
عکس از: سایت Iranpress
شاید آب‌وهوای روستای کلشتر شما را متعجب کند. یعنی بعد از تحمل شرجی کنار دریا و آب‌وهوای نسبتا سرد دریاچه ویستون، بعید می‌دانم توقع آب‌وهوای مدیترانه‌ای را در گیلان داشته‌باشید. این آب‌وهوای معتدل مدیترانه‌ای کنار انبوهی از درختان زیتون، حال‌وهوای مراکش و مصر را در سر آدم زنده می‌کند.
اما چیزی که ما به‌خاطرش تا این جا آمدیم، آبشار کلشتر است که در جنوب غربی رودبار قرار دارد. آبشار کلشتر یکی از زیباترین آبشارهای گیلان و از جاهای دیدنی رودبار است. این آبشار با ارتفاع ۲۰ متر، از فروردین تا حدود آبان در پرآب‌ترین حالت خودش قرار دارد.
عکس از: سایت Alibaba
تفریحات دریاچه ویستان
هرچقدر هم که از جاهای دیدنی اطراف دریاچه ویستان حرف بزنیم، نباید جذابیت‌های خود دریاچه را ازدست بدهیم. دریاچه ویستان با طولی بیشتر از ۲۰۰ متر و عرض و عمقی حدودا ۱۰۰متری، یکی از دریاچه‌های بکر و زیبایی است که در گیلان پیدا می‌کنید.
عکس از: سایت Alibaba
البته شما می‌توانید با سایت پرواز پاراگلایدری که روی کوه کنار دریاچه مستقر شده‌است لحظات جذابی برای خودتان رقم بزنید. یا نان‌های محلی که اطراف دریاچه می‌فروشند را با عسل‌های کم‌نظیر بره‌سر بخورید اما هنوز تعدادی تفریح وجود دارند که تجربه نکرده‌اید.
کمپینگ در دریاچه ویستان
کمپینگ در طراف دریاچه ویستان برنامه اصلی بسیاری از کسانی است که گردش در این حوالی را برنامه‌ریزی می‌کنند. دریاچه ویستان شاید بکر و کم‌تردد باشد اما امنیت خوبی دارد. این جا خبری از جانوران وحشی و حمله شبانه آن‌ها نیست. درضمن درکمال تعجب، در کنار همه امکانات گردشگری که ندارد، پوشش شبکه دارد که ارتباط شما را با شبکه‌های مجازی حفظ می‌کند.
عکس از: سایت Mojekooh
شما را نمی‌دانم اما من تجربه درازکشیدن زیر آسمان پرستاره دریاچه ویستان را با خوابیدن در هیچ هتل، متل و مسافرخانه‌ای عوض نمی‌کنم.
ماهیگیری در دریاچه ویستان
اگر آب دریاچه زلال باشد، ماهی‌های زیبای آن را به‌راحتی می‌بینید. میان انواع ماهی‌ها، آن‌هایی که زینتی و قرمز هستند بیشتر از بقیه جلب توجه می‌کنند.
عکس از: سایت Diyarmirza
اگر دستی بر آتش ماهیگیری دارید، با تجهیزات به دریاچه ویستان بیایید تا خاطره ماهیگیری از آن را به بقیه خاطرات شیرین گشت‌وگذار در جاهای دیدنی گیلان اضافه کنید.
پیاده‌روی در مراتع ویستان
دست روی هر تفریحی بگذارید، به‌پای لذت پیاده‌روی در طبیعت نمی‌رسد. کفش خوب و هوای عالی، جنگل‌های راش و مراتع سرسبز ویستان دیگر دلیلی برای بهانه‌جویی باقی نمی‌گذارند. اگر آن‌قدر با طبیعت دوست نیستید که از صدای پرنده‌ها لذت ببرید، استثنائا با هندزفری و یک موسیقی خوب هم می‌توانید ازاین مسیر جذاب استفاده کنید.
عکس از: سایت Tasnimnews
قایق‌سواری در دریاچه ویستان
در حاشیه دریاچه ویستان قایق‌های پدالی کرایه می‌دهند. اگر خیلی اهل ماهیگیری یا حتی پیاده‌روی نباشید، این یکی را نباید ازدست بدهید. آب شفاف و زیبای دریاچه ویستان بره سر هر مسافری را برای قایق‌رانی از این سر دریاچه به طرف دیگر آن وسوسه می‌کند.
عکس از: سایت Alibaba
بهترین فصل سفر به دریاچه ویستان
انتخاب بهترین فصل برای سفر به این دریاچه تاحدی به خودتان بستگی دارد. مثلا اگر با کمی رطوبت در ساعات بعدازظهر و گرمایی نه‌چندان آزاردهنده مشکلی ندارید، تابستان واقعا فصل قشنگی برای سفر به دریاچه ویستان محسوب‌می‌شود. به‌خصوص شهریور که از گرمای هوا کم و به سرمای دلپذیر آن اضافه می‌شود.
عکس از: سایت Alibaba
پاییز هم بهشت عکاس‌ها است. به‌خصوص باوجود درخت‌های راش بلند و رنگ‌های گرمی که سراسر طبیعت اطراف دریاچه را می‌پوشاند، دیگر شکی برای سفر در روزهای اول مهر و آبان باقی نمی‌گذارد. اما از نیمه پاییز تا اواخر بهمن تا جایی که می‌توانید برنامه سفر به دریاچه ویستان نچینید. هوای سرد ویستان، تردد و شب‌مانی را تقریبا غیرممکن می‌کند.
اما بهار را می‌توانیم فصل بی‌چون‌وچرای دریاچه ویستان نام‌گذاری کنیم. هوای سرد ولی دلچسب، طبیعت سرزنده و پویا و آسمان مهربان، جایزه بهترین زمان ممکن برای سفر را به این فصل می‌دهند. ولی یادتان باشد حتما از لباس گرم استفاده کنید تا سرما در جانتان ننشیند.
دریاچه ویستان بره سر کجاست؟
در قلب جنگل‌های ویستان، با کمتر از ۶۰ کیلومتر رانندگی از رودبار، به دریاچه ویستان می‌رسید. این دریاچه در منطقه حفاظت‌شده بره سر و از جنوب با ییلاق ویستان یا استل‌سرا همسایه است.
عکس از: سایت Alibaba
به‌نظرم همین دورازدسترس بودن، طبیعت دریاچه ویستان بره سر را تا حالا سرپا و بکر نگه‌داشته است. البته امروزه افراد بیشتری برای بازدید از دریاچه پا در این مسیر شیب‌دار و سنگلاخی می‌گذارند.
بهترین مسیر دسترسی به دریاچه کدام است؟
برای دسترسی به دریاچه ویستان دو مسیر پیش‌رو دارید که هر دو از آزادراه قزوین رشت شروع می‌شوند.
راه اول این است که بعد از رسیدن به لوشان به سمت داماش بروید. بعد از تقریبا ۴۰ کیلومتر رانندگی به داماش می‌رسید. حالا باید به سمت غرب و روستای بره‌سر برانید. این مسیر را اول گفتم چون از سمت تهران نزدیک‌تر است اما جاده سنگلاخی دارد. درعوض سر راهتان داماش را هم می‌بینید و از آب معدنی معروفش می‌نوشید.
عکس از: سایت Alibaba
مسیر بعدی پس از دیدن تابلو تنکابن شروع می‌شود. به جاده تنکابن بره سر بروید تا میان زیبایی طبیعت و روستاهای مختلف، از مسیر هم به اندازه مقصد لذت ببرید. وقتی به بره سر رسیدید در جنوب آن دریاچه را پیدا می‌کنید. این مسیر ایمنی بیشتری دارد و آسفالت بهترش، رانندگی را آسان می‌کند اما از طرف رشت به دریاچه نزدیک‌تر است. به‌طورکل از رشت با حدود دو ساعت رانندگی به دریاچه ویستان می‌رسید.
اقامت حوالی دریاچه ویستان
این قسمت را برای افرادی می‌نویسم که حوالی دریاچه ویستان کمپ نمی‌زنند. هرچند کمپینگ و شب‌مانی لذت سفر را دوبرابر می‌کند ولی شاید به هر دلیلی، خوابیدن در بستر علفزار برایتان امکان‌پذیر نباشد. اصلا خودتان را نگران نکنید چون راه‌های ساده و خوبی برای گذران شب وجود دارد.
عکس از: سایت Alibaba
در واقع، ویستان برای اقامت شب شما هم برنامه دارد! برای مثال می‌توانید خودتان را به روستای بره‌سر برسانید و خانه‌های محلی را اجاره کنید. این یک ایده خوب است تا هم به گردش مالی روستاییان کمکی شود و هم مجبور نباشید برای استراحت شب، کل مسیر ویستان تا رودبار یا رشت را برگردید.
اما راه‌های متداول‌تری هم وجود دارد. همان‌طور که اشاره کردم می‌توانید سوئیت یا مهمان‌خانه‌ای در رشت یا رودبار اجاره کنید و شب را در آن‌جا بگذرانید.
وسایل و تجهیزات موردنیاز سفر به دریاچه
اولین توصیه برای سفر به دریاچه ویستان این است که با اتومبیل دودیفرانسیل پا در جاده بگذارید. راه جاده جنگلی به سمت دریاچه خیلی سهل و هموار نیست.
عکس از: سایت Alibaba
اما پیشنهادهای دیگری هم وجود دارد. همه آذوقه و وسایل موردنیازتان را از شهر بخرید چون در کنار دریاچه هیچ فروشگاه و رستورانی وجود ندارد. حتما با خودتان کیسه زباله ببرید. این توصیه نیاز به توضیح بیشتری ندارد. بدون شک هیچ کدام از شما دوست ندارد به طبیعت ناب دریاچه ویستون آسیب بزند. برای سفر در تابستان هم کرم ضدآفتاب و عینک آفتابی را فراموش نکنید.
برای عزیزان ماجراجویی که قصد کمپینگ دارند هم لیستی از وسایل موردنیازشان را می‌نویسم. قطعا این لیست کاستی‌هایی دارد. اگر چیز بیشتری به ذهن‌تان رسید در قسمت نظرات برای دوستان‌مان اضافه کنید.
- چادر
- کیسه خواب
- چراغ قوه
- جعبه کمک‌های اولیه
- پاوربانک و شارژر
- لوازم آتش‌زا
- لباس اضافی
- پتو
- آب و مواد غذایی به مقدار کافی
عکس از: سایت Alibaba
دریاچه ویستان جایی که با تو معنی می‌شود
تا حالا فکر کرده‌اید که اگر کسی زحمت رفتن به مسیر پرزحمت دریاچه ویستان را به جان نمی‌خرید، به غیر از بومی‌ها، چه کسی از وجود دریاچه باخبر می‌شد؟ به نظرم زیبایی بی‌انتهای دریاچه ویستان باوجود آدم‌های خوب و عاشق طبیعت معنا پیدا می‌کند.
ما همه جزوی از طبیعت هستیم. دفعه دیگر که خواستید برای سفر به دریاچه ویستان شال‌وکلاه کنید، یادتان باشد که با ورود به آن محل دراصل به ذات خودتان پیوند می‌خورید، جزئی از طبیعت می‌شوید و درنهایت پرندگان از آواز خنده‌های شما در دل درختان راش لذت خواهند برد.
