با بهبود و توسعه سطح زندگی افراد، میل به هزینه و صرف درآمدهای اضافی در سیروسفر به امری طبیعی در میان مردم بدل شد. به دنبال تغییر سبک زندگی مردم سراسر جهان، امروزه دیگر جاذبه‌های طبیعی و آثار باستانی تنها دلیل انتخاب مقصد سفر نیست، بلکه دریاچه‌های مصنوعی استخرهای مجهز، پارک‌های آبی و هتل‌هایی با معماری کم نظیر به عاملی مهم در جذب توریست تبدیل شده است.
با پدید آمدن صنعت گردشگری، توریست به عاملی مهم در توسعه اقتصادی و درآمدزایی تبدیل شد؛ به تدریج مقاصد گردشگری برای جذب توریست به رقابت با یکدیگر پرداختند و رفته‌رفته مفاهیم جدیدی در این حوزه پدید آمد. یکی از این مفاهیم بوتیک هتل است. بوتیک هتل ها با ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی و با معماری کم‌نظیر یکی از عوامل جذب توریست و اشتغال‌زایی محسوب می‌شوند.
یک بوتیک هتل، چه ویژگی‌هایی دارد؟
شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که چه ویژگی‌هایی بوتیک هتل ها را از هتل‌ها و سایر اقامتگاه‌ها متمایز می‌کند. با ما همراه باشید تا پاسخ سوالتان را بگیرید.
دو ویژگی که در تعریف بوتیک هتل ها مطرح می‌شود، مساحت و مدرن بودن آن است. به بیان دیگر، اقامتگاه‌های بوم گردی با پدید آوردن فضایی کاملا سنتی تجربه اقامت در دل یک روستا را برای افرادی که محیط‌های طبیعی با المان‌های سنتی را می‌پسندند فراهم می‌آورد. اما بوتیک هتل‌ها یک فضای مدرن‌تر را در یک نقطه از شهر به وجود می‌آورند که برای طرفداران زندگی‌های لوکس جذاب‌تر است.
بوتیک هتل ظرفیت بالایی برای پذیرش مسافر ندارد. به این معناکه، برای قرار گرفتن در زمره بوتیک هتل‌ها علیرغم وسعت بالای این هتل‌ها، تعداد اتاق‌ها نباید از ۱۰۰ اتاق بیشتر باشد. چراکه، تعداد کم اتاق و حجم پایین توریست شرط لازم برای ارائه سرویس و خدمات با بالاترین کیفیت است.
اعتبار یک بوتیک هتل موضوع دیگری است که به نوعی وجه تمایز آن نیز محسوب می‌شود. البته این اقامتگاه ممکن است به طور مستقل فعالیت کرده یا زیر مجموعه یک برند دیگر باشد. اما نکته‌ای که در این خصوص مطرح است این است که باید در تمامی فعالیت‌ها استقلال خود را حفظ کند.
بوتیک هتل ها با ظاهر و معماری خاصی که دارند می‌توانند بهترین اقامتگاه برای افرادی باشند که می‌خواهند در فضایی به دور از شلوغی در مکانی منحصر به فرد استراحت کنند. از سوی دیگر، از آنجاکه، یک بوتیک هتل تعداد اتاق‌های محدود و طراحی داخلی بی‌نظیری دارد؛ به‌راحتی از نظر امکانات و خدمات با هتل‌های پنج ستاره رقابت می‌کند.
این اقامتگاه‌ها، یک مجموعه مدرن با امکانات و تجهیزات به‌روز را شامل می‌شوند که دارای طراحی منحصربه فرد با بهره‌گیری از آخرین متدهای روز هستند. البته نکته حائز اهمیت در طراحی این هتل‌ها عدم استفاده از مبلمان پر زرق و برق در چیدمان فضای داخلی آن است، به بیان دیگر، استفاده از یک گلیم پرز بلند جلوی شومینه و مبلمانی اصیل و سنتی از ویژگی‌های این هتل‌هاست.
پذیرایی از مهمانان با انواع و اقسام غذا‌های محلی از دیگر ویژگی‌های این هتل‌هاست. به بیان دیگر، صرفنظر از اینکه یک بوتیک‌هتل در بافت مدرن و مرکز شهر واقع شده یا در بخش‌های بومی آن باید بیانگر فضای محلی مقصد گردشگری بوده و در راستای حفظ میراث فرهنگی محلی که در آن احداث شده‌اند، بکوشند.
یکی از ویژگی‌های بارز بوتیک هتل ها این است که به گرمی پذیرای حیوانات خانگی هستند. به‌طور کلی عدم وجود محدودیت‌ها و قوانین بازدارنده این هتل‌ها را از سایر اقامتگاه‌ها متمایز می‌کند.
راه‌اندازی بوتیک هتل ها چه توجیهی دارد؟
خانه فروغ الملک (شیراز)
راه‌اندازی بوتیک هتل ها با کارکردهای مختلف با رویکرد تاریخی-فرهنگی در بناهای باقی‌مانده از چند سده اخیر مانند خانه‌ها و کاروانسراها با هدف ترویج فرهنگ کشور، هدف اصلی ایجاد این‌گونه اقامتگاه‌هاست. در این راستا، از آنجایی که اغلب شهرهای کشورمان از ظرفیت مناسبی برای راه‌اندازی بوتیکهتلها برخوردارند، با توجه به اینکه عناصر فرهنگی موجود در معماری و تزئینات بنا، آرایش و چیدمان اتاق‌ها، نوع پوشش کارکنان هتل، تهیه خوراک‌های سنتی مربوط به دوره‌ای خاص، با استناد به دستورهای آشپزی بازمانده از دوره‌های مختلف و سرو غذا به شیوه مرسوم در میان مردمان دوره‌های مختف تاریخی و حتی آداب غذا خوردن آنان می‌تواند تجربه جالبی را برای گردشگران رقم بزند، این اقامتگاه‌ها از جایگاه ویژه‌ای میان توریست‌ها برخوردار هستند.
بنابراین، به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت کنونی که شیوع ویروس کرونا برای صنعت گردشگری به‌وجود آورده است با بهره‌گیری از فضاهای این‌چنینی بتوان رونق بیشتری به این صنعت داد.
معرفی بوتیک هتل های مطرح ایران
«بوتیک هتل زندیه» در شیراز، «بوتیک هتل صفویه» در اصفهان از مهمترین اقامتگاه‌هایی هستند که با ادغام تجربه زندگی انسان‌های گذشته و امکانات مدرن فضایی ایده‌آل را برای گردشگران علاقه‌مند فراهم آورده‌اند. در ادامه نام چند بوتیک‌هتل مطرح کشور را برایتان آورده ایم.
- هتل باغ مشیر الممالک (یزد)
- خانه تاریخی بخردی (اصفهان)
- خانه فروغ الملک (شیراز)
- سرای عامری ها (کاشان)
- خانه خالو میرزا (یزد)
- هتل طوبی (تهران)
- هتل ایرمان (قشم)
- هتل لاله کندوان (تبریز)
- هتل سنتی نیایش (شیراز)
- خانه مرشدی ها (کاشان)
بوتیک هتل ها به صنعت گردشگری کشور کمک می‌کنند
نکته اساسی در ایجاد مکان‌های این‌چنینی بهره‌گیری از عنصر آموزش است. به بیان دیگر، موسیقی سنتی، پوشاک سنتی ایرانی، سبک زندگی اقوام کهن، سوژه‌های مناسبی برای طراحی یک بوتیک‌هتل به شمار می‌روند که می‌توانند جدا از وجهه گردشگری با آموزش و معرفی گونه‌های مختلف آنها کارکردی منحصربه‌فرد به این اقامتگاه‌ها بدهند.
چنانچه پیش از این نیز ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز پیرامون ایجاد این هتل‌ها گفته بود: در ایران انواع کاخ‌ها و کاروانسراها وجود دارد که می‌توان با یک تغییر کاربری از آن ها به عنوان یک مرکز اقامتی و پذیرایی استفاده کرد.
بنابه گفته وی، چنین اقدامی علاوه بر معرفی هنر، معماری، هویت فرهنگی و بومی، آداب و رسوم و فولکلور یک کشور، به برطرف کردن کاستی‌های زیرساخت‌های اقامتی و پذیرایی نیز کمک می‌کند.
ویژگی‌های مورد نیاز برای ایجاد بوتیکهتلها
بر اساس ضوابط ابلاغ شده از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، بوتیکهتلها باید حداقل یکی از ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- قدمت تاریخی داشته باشند.
- ارزش تاریخی داشته باشند؛ یعنی با یک واقعه یا شخصیت تاریخی مهم (ملی یا منطقه‌ای) در گذشته یا در دوران معاصر ارتباط داشته باشند یا یادگاری برجسته از یک دوره تاریخی باشند.
- از نظر معماری، هنری، فرهنگی یا سایر ویژگی‌های زیبایی شناختی ارزشمند باشند.
بر این اساس به مکان‌هایی مجوز داده می‌شود که شروطی را دارا بوده و یا رعایت کنند. این موارد در ادامه آمده است:
- تبدیل و تغییر کارکرد بناهای ثبت شده در فهرست آثار ملی و یا دارای لوح و ابلاغ ارزشمندی بنا، نباید باعث تغییرات اساسی بنا و صدمه به اصالت آن شود.
- تغییر کارکرد بنا باید صرفا در چارچوب طرح مصوب مرمت و احیای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد.
- مالک یا مؤجر باید متعهد شود که در اجرای فرآیند مرمت و تبدیل از اهل فن و خبرگان امر استفاده کند و دارای برنامه دائمی مرمت، تعمیر و نگهداری باشد.
- برنامه دائمی مرمت، تعمیر و نگهداری باید مکتوب بوده و به تصویب وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برسد.
- کلیه تغییرات و تعمیرات بنا باید براساس برنامه تعمیر و نگهداری صورت گیرد.
- در خصوص اقامتگاه‌های سنتی غیرتبدیلی (غیرتاریخی)، لازم است کلیه قسمت‌های بنا از قبیل محوطه، طبقات، مقاطع طولی و عرضی، نماها، نقشه های تاسیساتی و محاسباتی طوری طراحی و اجرا شود که با اصول معماری سنتی ایرانی همخوانی داشته باشد.
- اقامتگاه های سنتی باید از مکان هایی پر سر صدا و آلوده نظیر پمپ بنزین، مراکز نظامی، تعمیرگاه های بزرگ، مدارس و بیمارستان ها که از نظر بهره بردای، متناسب همجواری با اقامتگاه‌های سنتی نیستند، فاصله مناسبی داشته باشد.
بر اساس ابلاغیه وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مدیران کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان‌ها باید بر حسن اجرای این ضوابط نظارت داشته باشند.
