یکی از بزرگ‌ترین اجتماعات مذهبی شیعیان هر سال در مسیر پیاده روی کربلا شکل می‌گیرد. راهپیمایی اربعین هرساله با حضور پرشور شیعیان برگزار می‌شود که مسلمانان زیادی را از سراسر دنیا به خودش جذب می‌کند. کاروان‌ها و دسته‌های زیادی در مسیر به زائرین خدمات می‌دهند و در مسیر با زائرین همراهند. باشدت گرفتن کرونا چه در عراق و چه در ایران، مسافرت و خروج از مرز با مشکلاتی از سوی کشورها روبرو شد و نیازمند پروتکل‌های بهداشتی بود که باعث می‌شد برگزاری راهپیمایی را هرچه بیشتر با مشکلاتی روبرو کند. همان‌طور که سال پیش مانع برگزاری این رویداد بزرگ مذهبی شد.
پیاده روی اربعین در سال‌های گذشته
پیش‌تر در خرداد ماه، سخنگوی وزارت امور خارجه، خطیب زاده، در دیداری که با وزیر فرهنگ عراق داشت، از توافق‌های اولیه برای از سرگیری سفرهای زیارتی ایرانی‌ها به شکل محدود و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی خبر داد که پس از تفاهمی دو جانبه امکان‌پذیر خواهد بود.
در تیرماه، دیداری بین سفیر ایران در عراق و وزیر فرهنگ، گردشگری و آثار باستانی عراق با همراهی معاون سازمان حج و زیارت و نماینده همین سازمان در عراق و رایزن فرهنگی ایران صورت گرفت. سفیر ایران در عراق، ایرج مسجدی از تحویل پیش‌نویس یادداشت مربوط به تفاهم اعزام کاروان‌های زیارتی به طرف عراقی خبر داد و امیدواری خودش را از برقراری سفرهای زیارتی در دهه نخست ماه محرم ابراز کرد.
دولت عراق هم حدود حدود یک ماه پیش، در بخشنامه‌ای ورود اتباع خارجی به کشورشان را در صورت دریافت کامل دو دوز واکسن کووید-۱۹ آزاد اعلام کرد. اما همزمان با دهه اول ماه محرم و شروع شدن مراسم‌های مذهبی در شهرهای مختلف عراق و شیوع کرونا بخشنامه‌ای دیگر در این خصوص اعلام شد که تاکید داشت از جابه‌جایی اتباع خارجی بدون ویزا که قصد سفر به عراق را دارند خودداری شود و همزمان صدور ویزای جدید متوقف شود.
سازمان حج و زیارت اما همچنان درحال پیگیری مذاکره با عراق برای اعزام زائران ایرانی به عتبات خصوصا در پیاده روی اربیعن ۱۴۰۰ است.
رویکرد وزارت میراث فرهنگی درباره پیاده روی اربعین ۱۴۰۰
هفته پیش نیز معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: همزمانی هفته گردشگری با مناسبت‌های مذهبی و معنوی ماه صفر فرصتی ویژه برای معرفی ظرفیت‌های گردشگری مذهبی و معنوی استان‌ها فراهم خواهد کرد.
به گزارش ایسنا، ولی تیموری در نشست مجازی با مدیران کل و معاونان گردشگری از اربعین به عنوانی فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های گردشگری و معنوی کشور یاد کرد و از ضرورت برنامه‌ریزی و تولید برنامه‌های مرتبط با روز جهانی گردشگری و ایام صفر خبر داد. او به این موضوع اشاره کرد که یکی از اقداماتی که هم اکنون نبض گردشگری کشور را حفظ کرده تلاش در رابطه با ممنوعیت صدور روادید گردشگری است تا ورود اتباع خارجی به اشکال مختلف پس از دوسال از شروع پاندمی امکان‌پذیر شود.
علاوه بر بهره‌مندی از سایر قالب‌های روادید همانند ویزای تجاری، حفظ جریان صدور روادید‌های گردشگری سلامت یا T visa باعث شده است تا ضمن تمهید سهیمه‌ای برای دفاتر خدمات گردشگری فرصت حفظ مشتریان پیشین که دارای پرونده پزشکی بودند و به هدف درمان قصد سفر به کشور را داشتند، مهیا شود.
او همچنین این خبر را داد که استان‌های اردیبل، کردستان، کرمانشاه، کرمان و فارس برنامه ریز رویداد جهانی گردشگری از تاریخ ۶ تا ۱۱ مهرماه هستند که با تمرکز بر مسیرهای سنتی و جدید محور شمال غرب با هدف اجرایی شدن سیاست توزیع سفر صورت گرفته است تا پیاده روی اربعین ۱۴۰۰ به خوبی شکل بگیرد.
هادی رضایی، رئیس بسیج رسانه استان فارس نیز با اشاره به واکسینه شدن خبرنگاران از پوشش کاروان رسانه‌ای سازمان بسیح و اعزام آن‌ها به عراق خبر داد. او در گفتگو با تسنیم از برگزاری نخستین سوگواره ملی راه ویژه عکاسان خبری شیراز خبر داد که با محوریت محرم و عزاداری و همچنین راهپیمایی اربعین ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد.
به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، معاون هماهنگی امور افتصادی استاندار ایلام، جهانگیر رستمزاد، درخصوص همین موضوع در نشست قرارگاه استانی مبارزه با کرونا، شیوع این بیماری و همه‌گیری گونه‌های پرخطرتر را مهم‌ترین بحث پیش‌روی راهپیمایی اربعین ۱۴۰۰ دانست. وی با بیان اینکه درحال‌حاضر تصمیمی قطعی برای برگزاری پیاده روی اربعین ۱۴۰۰ گرفته نشده است از مطرح شدن این موضوع در ستاد ملی کرونای کشور در روز شنبه ۱۳ شهریور خبر داد. معاون استاندار اظهار کرد که
بدون شک راهپیمایی اربعین ۱۴۰۰ از طریق مرز مهران برگزار می‌شود و بحث واکسیناسیون و تمامی راهکارهای پیش‌گیرانه بررسی و اجرا می‌شوند.
رستمزاد با اشاره به اینکه در ایام عاشورا و تاسوعا حدود ۲ هزار نفر به صورت غیرمجاز در مرز مهران حضور داشتند افزود: اگر مجوز پیاده روی اربعین ۱۴۰۰ صادر شود، باید به صورت دسته‌جمعی و کاروانی باشد. او گفت درحال‌حاضر هیچ موکبی در مهران برپا نشده است؛ اما حدود ۴۰۰ موکب آمادگی خود را برای پیاده روی اربعین ۱۴۰۰ اعلام کرده‌اند. رئیس ستاد عتبات عالیات شهرستان آبادان، مکی یازع در گفتگو با ایرنا گفت: حدود ۴۰۰ موکب برای استقرار در نقطه صفر مرزی در مسیر شلمچه و ۸۵ تا ۹۰ موکب خوزستانی برای خدمت‌رسانی به زائرین راهپیمایی اربعین در عراق اعلام آمادگی کرده‌اند.
وی با بیان اینکه اکثر اعضای موکب‌های اربعین حسینی در آبادان و خرمشهر واکسن کرونا تزریق کرده‌اند، افزود: برای پیشگیری انتقال کرونا کارگاه‌های آموزشی در زمینه بهداشت و نحوه رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای خدمت‌رسانی به زائرین اربعین حسینی برای اعضای موکب‌ها برگزار شده است. او واکسیناسیون توسط اعضای موکب‌ها را از شروط فعالیت در نوار مرزی و عراق برای پیاده روی اربعین ۱۴۰۰ اعلام کرد.
پایانه مرزی شلمچه در ۱۵ کیلومتری غرب خرمشهر و پایانه مرزی چذابه در فاصله ۱۱۰ کیلومتری شمال غرب اهواز ۲ گذرگاه مرزی استان خوزستان برای تردد زائرین اربعین هستند.
صحبت‌الله رحمانی، معاون عتبات عالیات سازمان حج و زیارت در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم به این موضوع اشاره کرد که درباره تعداد دقیق زائران صحبتی نشده است چرا که دولت عراق هنوز هیچ‌گونه دستورالعملی به شکل رسمی برای راهپیمایی اربعین ۱۴۰۰ صادر نکرده است. با این حال، ایران آمادگی اعزام زائران در صورت مشخص شدن تعداد زائران دارد. آمادگی ثبت نام وجود دارد و موکب‌هایی هم برای ارائه خدمات آماده هستند.
او به این موضوع اشاره کرد که افرادی برای سفر به عراق اقدام به دریافت ویزای تجاری می‌کنند چرا که ویزای زیارتی اربعین از ابتدای کرونا تا الان صادر نمی‌شود و کاروانی هم در این مدت اعزام نکرده‌ایم اما تبلیغاتی در خصوص صدور ویزای زیارتی اربعین ۱۴۰۰ دیده می‌شود که خواستار برخورد با این افراد از طریق نهادهای پیگیرشده‌ایم.
رحمانی در پاسخ به این سوال که آیا دیر اعلام شدن موضع عراق می‌تواند باعث از دست رفتن فرصت اربعین شود؟ گفت: سال گذشته هم تا نزدیک اربعین هیچ پاسخی از آن‌ها دریافت نکردیم و در نهایت اعلام کردند هر کشوری می‌تواند دو الی سه هزار نفر را اعزام کند که در آن زمان برای ما این امر امکان‌پذیر نبود.
در ادامه گفت: اگر اعزام زائر برای راهپیمایی اربعین ۱۴۰۰ قطعی شود طی دو روز می‌توان برای ۵۰۰ هزار نفر ویزا صادر کرد و در صورت مجوز عراقی‌ها، امکان صدور ویزای زیارتی در سفارت عراق، کنسولگری مشهد، خوزستان و کرمانشاه هم وجود خواهد داشت.
چنانچه شرایط مهیا شود ویزا طبق توافق گذشته دو کشور رایگان خواهد بود.
او نیز به این موضوع اشاره کرد که هزینه‌ای که الان برای ویزا پرداخت می‌شود، ویزای تجاری است که آن هم باید رایگان باشد اما عده‌ای این رقم را از مردم دریافت می‌کنند که دستگاه‌های نظارتی درحال پیگیری هستند.
امروز عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی کشوری Covid-19 در مصاحبه با ایسنا در خصوص بازگشایی مدارس و همچنین برگزاری پیاده روی اربعین ۱۴۰۰ توضیح داد: با واکسیناسیون شاید سطح ایمنی جامعه قبول کند تا یک‌سری از فضاها بازگشایی شود، اما با این وجود لازم است تا پیک پنجم کنترل شود و موتاسیون (جهش) جدیدی نداشته باشیم. بنابراین اظهار نظر قطعی در این‌باره کمی زود است.
او همچنین برگزاری مراسم اربعین ۱۴۰۰ را وابسته به شرایط فعلی و مدل شیوع اپیدمی در عراق و ایران دانست و علاوه بر ضرورت رعایت پروتکل‌های بهداشتی، برگزاری این رویداد بزرگ را منوط به شکل پیشرفت اپیدمی دانست.
